τα best-of της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής κινηματογραφικής βιομηχανίας
Για μία εβδομάδα, από την Πέμπτη 19 μέχρι την Τετάρτη 25/3, το ετήσιο ραντεβού με το γαλλικό σινεμά ανανεώνεται στους κινηματογράφους Δαναός, Έμπασσυ Nova Odeon και στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου. Το χορταστικό πρόγραμμα δίνει και φέτος μια πρώτης τάξεως ευκαιρία στους Αθηναίους σινεφίλ για να δουν τα best of της μεγαλύτερης κινηματογραφικής βιομηχανίας της Ευρώπης.
«Realite»
Ανέκαθεν το σινεμά ήταν μια εξαιρετικά ριψοκίνδυνη επένδυση, τόσο καλλιτεχνικά όσο κι εμπορικά. Το κόστος μιας αξιοπρεπούς παραγωγής ανέρχεται σε μερικά εκατομμύρια ευρώ, τα οποία πολύ δύσκολα επιστρέφουν στα ταμεία των επενδυτών και ακόμη πιο δύσκολα εξαργυρώνονται με ένα μεγάλο βραβείο σε πρωτοκλασάτο φεστιβάλ. Ένας από τους παράγοντες που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση του ρίσκου είναι μια στιβαρή εθνική κινηματογραφική πολιτική που ξέρει τι να παράγει και βασικά πώς να το πουλήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γαλλικό σινεμά, το οποίο εδώ και περίπου δέκα χρόνια έχει περάσει στη νέα του εποχή. Μακριά από την εσωστρέφεια των προηγούμενων δεκαετιών κι έχοντας ένα τολμηρό πλάνο που δεν αρνείται τις επενδύσεις ακόμη και στις παραδοσιακά αντίπαλες αγγλόφωνες παραγωγές, το γαλλικό σινεμά αποτελεί και πάλι μία από τις αιχμές της παγκόσμιας κινηματογραφίας.
Η Ιζαμπέλ Τζιορντανό, εδώ και δύο χρόνια διευθύντρια της Unifrance, του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για την προώθηση του γαλλικού κινηματογράφου εκτός συνόρων, αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας. «Η συνταγή παραμένει εδώ και χρόνια η ίδια. Συνδυασμός μεγάλων παραγωγών που ανήκουν στο σινεμά των ειδών, όπως περιπέτειες, θρίλερ ή ταινίες εποχής, και από την άλλη ενίσχυση των καταξιωμένων δημιουργών και τολμηρά ανοίγματα στα νέα ταλέντα. Δεν φοβόμαστε επίσης να παράξουμε αγγλόφωνες ταινίες ή να μπούμε συμπαραγωγοί σε φιλμ που μιλούν ρώσικα, πορτογαλικά ή ελληνικά»… Δεν είναι τυχαίο λοιπόν πως ο φετινός εμπορικός πρωταθλητής της Γαλλίας είναι το «Lucy» του Λικ Μπεσόν με πρωταγωνίστρια τη… Σκάρλετ Γιόχανσον, ενώ γαλλικά κεφάλαια υπάρχουν πίσω από τον Χρυσό Φοίνικα («Χειμερία Νάρκη» ), το Χρυσό Λιοντάρι («Ένα Περιστέρι Έκατσε σε Ένα Κλαδί…» ) και το ξενόγλωσσο Όσκαρ («Ida» ) της χρονιάς!
«Les Combattants»
Ακόμη όμως και το πιο καλοσχεδιασμένο πλάνο δεν εξασφαλίζει επιτυχία. Ειδικά στο δημιουργικό κι εμπορικό ναρκοπέδιο του σινεμά. Για παράδειγμα, το 2013 ήταν μια χρονιά ύφεσης για το γαλλικό σινεμά, καθώς δεν υπήρχαν διεθνείς επιτυχίες όπως το «The Artist» και οι «Αδιάφθοροι» του 2012. Έτσι, από τα 225,5 εκατ. εισιτήρια παγκοσμίως του προηγούμενου έτους, το 2013 οι γαλλικές ταινίες μάζεψαν μόλις 115,3 εκατ. Το 2014, ωστόσο, σημειώθηκε θεαματική ανάκαμψη, καθώς οι θεατές παγκοσμίως άγγιξαν τους 202,6 εκατ., με μεγάλες επιτυχίες –πέρα από το «Lucy»– τα «Θεέ μου, τι σου Κάναμε;», «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», «Γκρέις του Μονακό» αλλά και το animation «Minuscule». Χαρακτηριστικά οι πρώτες δύο ταινίες συγκέντρωσαν μόνες τους το 30% των συνολικών εισπράξεων. 302,8 εκατ. δολάρια η αγγλόφωνη περιπέτεια του Λικ Μπεσόν και 50,2 εκατ. η «γαμήλια» κωμωδία του Φιλίπ ντε Σοβερόν.
Μια γλώσσα, ένα φεστιβάλ
«Pas son Gerne»
Το Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου ξεκίνησε το 2000 ως μια μικρής διάρκειας διοργάνωση που πρόβαλλε τα best of της εθνικής κινηματογραφίας. Το «τρικολόρ» event αγαπήθηκε άμεσα από το αθηναϊκό κοινό, το οποίο του έδωσε την ευκαιρία να αναπτυχθεί παρουσιάζοντας ολόκληρο το φάσμα της γαλλόφωνης παραγωγής. Παράλληλα, μεγαλώνοντας σταδιακά τη διάρκειά του κι έχοντας για χρόνια ως παραδοσιακή έδρα τους κινηματογράφους Απόλλων και Αττικόν, το φεστιβάλ έδινε στο downtown ένα tres chic άρωμα κάθε άνοιξη. Η καταστροφή των δύο ιστορικών κινηματογράφων της Σταδίου τον Φεβρουάριο του 2012 ήταν σοβαρό πλήγμα για το θεσμό.
Όμως η γαλλόφωνη διοργάνωση, που έχει ριζώσει για τα καλά στην πόλη, κατάφερε να ξεπεράσει τις δυσκολίες και να βγει πιο δυνατή από αυτές. Με βασική έδρα πλέον τον πάντα φιλόξενο art κινηματογράφο των Αμπελοκήπων Δαναός και, φυσικά, το Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου, βρίσκει μια αίθουσα του κέντρου για να φτιάξει το σινεφίλ οργανωτικό της τρίγωνο – για τρίτη χρονιά φέτος είναι το Έμπασσυ Nova Odeon στο Κολωνάκι. Πόλος έλξης της διοργάνωσης ήταν παραδοσιακά οι εκ Γαλλίας καλεσμένοι. Από την Κατρίν Ντενέβ μέχρι τον Βενσάν Κασέλ και από τον Ζαν-Πολ Γκοτιέ μέχρι τον Ζαν Ρενό, οι επισκέπτες του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου έκαναν το κέντρο της πόλης πιο φωτεινό.
Και φέτος εκείνοι είναι που βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. η Καρίν Βιάρ («Delicatessen», «Ελεύθερος Ωραρίου» ) είναι το μεγάλο όνομα του γαλλικού σινεμά που επισκέπτεται την Αθήνα με αφορμή το φεστιβάλ. Η βραβευμένη με δύο Σεζάρ 49χρονη σταρ ερμηνεύει στην «Οικογένεια Μπελιέ» μια κωφάλαλη αγρότισσα που προσπαθεί να έρθει κοντά με την έφηβη κόρη της, η οποία αντιμετωπίζει τις πρώτες ερωτικές προκλήσεις. Εκτός από τη Βιάρ, το «παρών» θα δώσουν η σκηνοθέτις του «Τελευταίου Χτυπήματος» Αλίξ Ντελαπόρτ, ο δημιουργός του «Μακριά από τους Ανθρώπους» Νταβίντ Ελχόφεν και η σκηνοθέτις των «Κουκλών» Κατιά Λεφκοβίτς. Ας περάσουμε τώρα στο κυρίως πιάτο του φεστιβάλ, που δεν είναι άλλο από τις ταινίες.
Πρόγραμμα φορτωμένο με βραβεία
«Μακριά από τους Ανθρώπους»
Οι πρωταγωνιστές των φετινών γαλλικών Όσκαρ θα είναι παρόντες στο φεστιβάλ. Μπορεί να λείπει το «Τιμπουκτού» του Αμπντεραχμάν Σισακό (η θριαμβεύτρια ταινία που κέρδισε 7 Σεζάρ προβάλλεται εδώ και μία εβδομάδα στις αθηναϊκές αίθουσες ), οι υπόλοιποι κερδισμένοι όμως θα παρελάσουν από το αθηναϊκό event. Η φετινή έκπληξη «Οι Αγωνιστές», ένα ανορθόδοξο καλοκαιρινό λαβ στόρι, χάρισε στον σκηνοθέτη του Τομά Κεγί μια τετραπλή βράβευση στο Φεστιβάλ Κανών και τρία Σεζάρ – ξεχωρίζει το νεαρό πρωταγωνιστικό δίδυμο Αντέλ Ενέλ – Κεβέν Αζαΐς. Βασισμένο στο διήγημα του Αλμπέρ Καμί «Η φιλοξενία», το δράμα «Μακριά Από τους Ανθρώπους» (3 βραβεία στο Φεστιβάλ Βενετίας ), με πρωταγωνιστή τον Βίγκο Μόρτενσεν, μας μεταφέρει σε ένα αλγερινό χωριό του 1954, όπου ανάβει η σπίθα για ελευθερία και ανεξαρτησία.
Τρεις ταινίες του Διαγωνιστικού Τμήματος μας μεταφέρουν στην εκρηκτική εφηβική ηλικία και στις προκλήσεις της: το υποψήφιο για πέντε Σεζάρ «Τα Κορίτσια» της Σελίν Σιαμά μιλά για την ενηλικίωση μιας 16χρονης Αφρο-γαλλίδας, οι «Κληρονόμοι» της Μαρί-Καστίγ Μανσιόν-Σαρ μας μεταφέρουν σε ένα λύκειο όπου η τολμηρή ιδέα μιας καθηγήτριας θα αλλάξει τη ζωή των μαθητών, ενώ στην «Οικογένεια Μπελιέ» η 16χρονη Πάολα ζει τον πρώτο της έρωτα, με τη νεαρή πρωταγωνίστρια Λουάν Εμερά να βραβεύεται με Σεζάρ για την ερμηνεία της.
«Mammejong»
Για εσάς που προτιμάτε τις κλασικές γαλλικές αξίες υπάρχει το «Ο Άντρας που Αγαπήθηκε Πολύ» του 71χρονου Αντρέ Τεσινέ («Τις Μικρές Ώρες της Νύχτας» ), μια ιστορία έρωτα και προδοσίας στην οποία πρωταγωνιστούν οι Κατρίν Ντενέβ και Γκιγιόμ Κανέ. Το κέφι στο Γαλλόφωνο Φεστιβάλ θα είναι στα ύψη, αφού μετά την επιτυχία του «Θεέ μου, τι σου Κάναμε;» οι γαλλικές κωμωδίες διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος στο φετινό πρόγραμμα.
Στο «Τίμημα της Δόξας» οι σταρ Ροσντί Ζεμ – Μπενουά Πελβούρ κλέβουν το 1977 το φέρετρο του Τσάρλι Τσάπλιν για να ξεφύγουν από τη φτώχεια τους, στο «Θέλεις ή Δεν Θέλεις» η Σοφί Μαρσό δοκιμάζει για άλλη μία φορά τα όρια της αντρικής πίστης, ο Κριστιάν Κλαβιέ δίνει ακόμη ένα κωμικό ρεσιτάλ στο «Μην Ενοχλείτε, Παρακαλώ», ενώ οι «Κούκλες» της Κατιά Λεφκοβίτς λένε τις μεγαλύτερες θηλυκές αλήθειες με τον πιο αστείο τρόπο.
Άλλη μία φετινή τάση του φεστιβάλ είναι οι δυνατές οικογενειακές ιστορίες, με το «Τελευταίο Χτύπημα» να αφηγείται την προσπάθεια του 13χρονου Βικτόρ να διεκδικήσει με κάθε τρόπο την πατρική αγάπη (εξαιρετική η ερμηνεία του ανήλικου Ρομάν Πολ, που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Βενετίας ), ενώ στο λουξεμβουργιανό «Mammejong» παρακολουθούμε την προσπάθεια του Φλεπ να απαγκιστρωθεί από τη μητρική αγάπη.
O Κουεντίν Ντουπιέ («Rubber» ), ένας από τους πιο ρηξικέλευθους auteurs της Γαλλίας, επιστρέφει με τη σουρεαλιστική κωμωδία «Realite», το εύθυμο «Pas son Gerne» μιλά για τον αταίριαστο έρωτα μιας κομμώτριας με έναν καθηγητή φιλοσοφίας, ενώ το μυρμηγκο-animation «Minuscule» είναι ιδανικό για μικρούς και μεγάλους σινεφίλ. Τέλος, ο Γκιγιόμ Κανέ ερμηνεύει έναν αστυνομικό που ζει δύο ζωές στο θρίλερ «La Prochaine Fois je Viserai le Coeur» του Σεντρίκ Ανζέρ («Ο Δολοφόνος» ). Bon appetit…
Τρεις όμορφες Καναδές του φεστιβάλ
Ports d’Attache: Athenes
Το «Ports d’attache» είναι μια επιτυχημένη καναδική παραγωγή του δικτύου TV5 που ταξιδεύει σε πόλεις με λιμάνι. Εδώ προβάλλεται η στάση του στην Αθήνα, μια πόλη με σπουδαία Ιστορία, σύμφωνα με τους συντελεστές της, η οποία πέρα από τα μεγάλα προβλήματα έχει και την κρυφή ομορφιά της…
Tu Dors Nicole
Δύο 22χρονα κορίτσια, η Νικόλ και η Βερονίκ, περνούν ράθυμα το καλοκαίρι σε ένα εξοχικό χωρίς τους γονείς τους. Η επίσκεψη του αδερφού της Νικόλ με τη ροκ μπάντα του θα ηλεκτρίσει τη μετεφηβική βαρεμάρα και θα αφυπνίσει τη σεξουαλικότητα των δύο φιλενάδων.
Felix et Meira
Η Μεϊρά είναι μια νεαρή Εβραία που πλήττει μέσα στο βάλτο της συζυγικής της ζωής και ο Φελίξ ένας μποέμ μεσήλικος που σπαταλά την οικογενειακή του κληρονομιά. Η γνωριμία τους θα αλλάξει τη ζωή και των δύο.