Στο πρόγραμμα του Φεβρουαρίου-Απριλίου 2015 του θεάτρου ΒΕΤΟΝ 7 εντάσσεται μια εκπαιδευτική δράση υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, στο πλαίσιο του προγράμματος Θεατρικές Συνθέσεις 2014-2015. Πρόκειται για την παράσταση «Ως τα τρίμματα του αδάμαντος – O Εξηνταβελόνης» για μαθητές Λυκείων και Γυμνασίων, πάνω στο έργο του Κωνσταντίνου Οικονόμου εξ Οικονόμων «Ο εξηνταβελόνης» (Ο Φιλάργυρος του Μολιέρου).
«Ο Εξηνταβελόνης» ( Ο Φιλάργυρος του Μολιέρου), κωμωδία του Κωνσταντίνου Οικονόμου εξ Οικονόμων
Ο Εξηνταβελόνης αποτελεί μία από τις σπάνιες ευτυχείς ελληνικές «αποδόσεις» μολιερικού κειμένου.
Το ενδιαφέρον για να ασχοληθεί κανείς με μια σύγχρονη ανάγνωση του «Φιλάργυρου» είναι προφανές και πηγάζει από τη διαχρονικότητα της θεματολογίας και της επεξεργασίας των βασικών μοτίβων της κωμωδίας, παρόλο που μας χωρίζουν διακόσια χρόνια από την εποχή που γράφτηκε και άλλα τόσα από το πρωτότυπο κείμενο του Μολιέρου.
Το έργο που θέλουμε να παρουσιάσουμε στους έλληνες μαθητές έχει ειδικό ενδιαφέρον τόσο ως αισθητικό όσο και ως ιδεολογικό δημιούργημα της εποχής του, ξεπερνώντας την και φθάνοντας με σταθερότητα στην σημερινή. Η μεγάλη έμφαση στη «διαπολιτισμική» Ελλάδα, η ποιότητα της γλώσσας του Οικονόμου και η έντονη παιδαγωγική διάσταση που του προσδίδει μας κάνει να εμπιστευτούμε την παράσταση για την εκπαιδευτική της διάσταση και προτείνουμε αυτή να παρουσιάζεται σε πρωινό πρόγραμμα, στα σχολεία ή στο θέατρο ΒΕΤΟΝ 7 για μαθητές Γυμνασίων, Λυκείων και άλλων τύπων σχολείων.
Στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι θα θέλουν να προετοιμάσουν τους μαθητές τους για το θέαμα δίνεται ένα παιδαγωγικός φάκελος με προτάσεις αναγνωσμάτων και ενημέρωσης καθώς και μια ενδιαφέρουσα βιβλιογραφία. Επίσης μετά από την παράσταση οι ηθοποιοί και οι συντελεστές συζητούν με το κοινό για το έργο τους.
Εκπληρώνοντας το διπλό στόχο της ψυχαγωγίας και της καλλιέργειας του κριτικού πνεύματος ο Οικονόμος θέλησε να φέρει το Φιλάργυρο στην Ελληνική πραγματικότητα , κρίνοντας ότι θα μπορούσε να διδάξει και να εμπνεύσει.
Για τους εκπαιδευτικούς που θέλουν να δουν δωρεάν την παράσταση, ειδικά για τις 14 και 22 Φεβρουαρίου 2015, θα γίνεται κράτηση με σειρά προτεραιότητας στα τηλέφωνα του θεάτρου.
Το έργο:
Ο “Φιλάργυρος του Μολιέρου “εις την λαλουμένην ημών γλώσσαν” εκδίδεται το 1816 στη Βιέννη, από τον Κωνσταντίνο Οικονόμο (ανώνυμο), λόγιο, ιερωμένο και δάσκαλο τότε στην Σμύρνη. Εκεί μεταφέρεται και η υπόθεση έργου, προσαρμόζοντας στα ήθη της προεπαναστατικής Ελλάδας όλη τη δράση. Ο ίδιος ο φιλάργυρος δεν είναι πλέον μόνο ένας καταπιεστικός πατέρας, ένας δυνάστης σε οικογενειακή κλίμακα. Είναι ακόμη ένας αναξιοπρεπής, λάγνος και κοινωνικά ανυπόφορος εκμεταλλευτής, εχθρός της παιδείας, του διαφωτισμού και κάθε έννοιας ελευθερίας.
Το φιλελεύθερο πνεύμα του κλήρου σ’ αυτό το κείμενο συναντά τη γλωσσική ζωντάνια με την καίρια χρησιμοποίηση της ιδιωματικής ομιλίας. Ο Οικονόμος γνωρίζει σε βάθος όχι μόνο τη γαλλική εκδοχή (Μολιέρος) αλλά και όλες τις άλλες όπως εξηγεί στον πρόλογό του , που παρατίθεται στην έκδοση εν είδει μανιφέστου. Να υποθέσουμε ότι δεν του διαφεύγει και ο κρητικός «Κατζούρμπος» που κινείται σε παρεμφερή θεματική κλίμακα
Η ελληνικότητα του «Εξηνταβελόνη» δεν είναι αυτοσκοπός αλλά αντίθετα μια ένδειξη δημιουργικής πρόσληψης, πράγμα που φανερώνει και η δημοτικότητα που γνώρισε το κείμενο στους κύκλους των γραμμάτων. Το σύγχρονο ξαναδιάβασμα μιας τέτοιας πρότασης μπορεί να αποτελέσει σπουδή πάνω στην ερμηνεία και στη σκηνοθεσία. Το θέατρο σήμερα μας οδηγεί σε μια ανάγκη να ξαναδούμε την έκφραση από την πλευρά του ηθοποιού ενώ μας κατευθύνει και αισθητικά σε οικουμενικές και πολύσημες λύσεις. Η δική μας πρόταση είναι αισθητικά και καλλιτεχνικά προϊόν της εποχής της και στοχεύει ιδιαίτερα στην ψυχαγωγία που περιλαμβάνει με έμφαση τη νεανική ηλικία.
Το εικαστικό στοιχείο θα υποστηρίξει ιδιαιτέρως αυτή μας την πρόθεση ενώ σ’ αυτό συνδράμει και η ζωντανή μουσική.
Η τραχύτητα των καταστάσεων προσιδιάζει στις σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες και η απάντηση της κωμωδίας σ’ αυτές μπορεί να είναι μια οικεία στάση της κοινωνίας σήμερα, ενώ συγχρόνως η ιδεολογική επιλογή της μετάθεσης των αξιών στην «φιλτάτην κασσέλαν», μας αφήνει την γεύση της επανάληψης και της αδυναμίας να γίνει η υπέρβαση όταν οι δομές και η παιδεία δεν το ευνοούν.
Οι συντελεστές:
Δραματουργική επεξεργασία- Σκηνοθεσία: Μαρία Φραγκή
Σκηνικά- Κοστούμια: Άννα Μαχαιριανάκη
Μουσική: Στέφανος Γανωτής
Φωτισμοί: Μαρία Φραγκή
Βοηθός σκηνοθέτη:Κατερίνα Γραμματικάκη
Ηθοποιοί: Κατερίνα Γραμματικάκη, Πάνος Κορδαλής, Νατάσα-Φαίη Κοσμίδου,Ευασία Κουτουλάκη, Μαρία Ξυπολυτά, Γιώργος Ρουστέμης, Κωνσταντίνος Τζουάνας
