Θέλουμε να μιλήσουμε για τις τέσσερις – κορυφαίες στον προγραμματισμό μας – συναυλίες υπό τον Λεωνίδα Καβάκο Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά. Χωρίς να σταθούμε σε όσα μας έχουν δέσει μαζί του μέσα στο χρόνο (που είναι γνωστά πια), θα πούμε ότι αυτή η σύμπραξη θεμελιώνεται στη βάση ενός κοινού συστήματος αξιών. Πηγάζει από την ανάγκη ενός κορυφαίου Έλληνα να προσφέρει, που μας εμπνέει όλους. Κάθε συναυλία και μια διαφορετική πόλη, ώσπου η Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά να παρασύρει στο ρυθμό της όλη την Ελλάδα. Πέρυσι ξεκινήσαμε από την περιφέρεια για να ολοκληρώσουμε τις εμφανίσεις υπό τον Λεωνίδα Καβάκο στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Κατά τη φετινή καλλιτεχνική περίοδο το ταξίδι ξεκινά αντίστροφα για να ολοκληρωθεί στα Γιάννενα, τη Βέροια και τα Τρίκαλα.
Το πρόγραμμα σε Αθήνα και περιφέρεια διαφοροποιείται στο δεύτερο μέρος. Ξεκινώντας από το κατά γενική ομολογία πιο δημοφιλές Κοντσέρτο για βιολί του Μότσαρτ, το ευρηματικό και πολύχρωμο Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.3 σε σολ μείζονα, Κ.216 και συνεχίζοντας με τη μεγαλειώδη Συμφωνία αρ.31 σε ρε μείζονα «του Παρισιού», K. 297 – έργο ταυτόσημο με τη μετάβαση του Μότσαρτ στην ωριμότητα. Η συναυλία της Αθήνας ολοκληρώνεται με την αριστουργηματική Πρώτη Συμφωνία του Μπραμς, δημιουργία- σταθμό στην πορεία του προς την καταξίωση που έχει χαρακτηριστεί ως «η Δέκατη του Μπετόβεν». Ενώ οι συναυλίες σε Γιάννενα, Βέροια και Τρίκαλα κλείνουν με την πανηγυρικού χαρακτήρα Έβδομη του Μπετόβεν.
Για μια ακόμα φορά ο Λεωνίδας Καβάκος συμπράττει μαζί μας αφιλοκερδώς, παραχωρώντας την αμοιβή του υπέρ των μεγάλων αναγκών της Ορχήστρας, με τα έσοδα των συναυλιών να δίνονται για φιλανθρωπικούς σκοπούς συγκινώντας τους πολλούς φίλους της λόγιας μουσικής σε όλη τη χώρα. Ευαισθητοποιώντας και παραδειγματίζοντας εμάς που τον ακολουθούμε μαγεμένοι από τις μοναδικές ερμηνείες του, από αυτή τη μυστική, άλεκτη σχέση που τον συνδέει με την Ορχήστρα μας. Τις γέφυρες που μεταφέρουν και δέχονται πολύτιμο συγκινησιακό φορτίο από τη σκηνή στην πλατεία.
Οι συναυλίες δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν χωρίς την πολύτιμη στήριξη των – αναφερόμενων κατά πόλη:
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών.
Κοινωφελής Επιχείρηση Πολλαπλής Ανάπτυξης Δήμου Βέροιας.
Δήμος Τρικκαίων σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων της Μουσικής Τρικάλων.
Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Eνότητα Τρικάλων και του Δήμου Τρικκαίων.
Το σχόλιο του Λεωνίδα Καβάκου:
“Όταν ξεκίνησε η σκέψη γι’ αυτό το πρόγραμμα θέλησα να δώσω μια ακόμη διάσταση πέραν της αμιγώς καλλιτεχνικής. Να προσεγγίσουμε δηλαδή, μέσω της μουσικής, ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, μικρές πόλεις και παράλληλα, με την αμοιβή μου να βοηθήσω όσο μπορώ και την ίδια την Ορχήστρα. Η «Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά» εμφορείται από τη συναίσθηση των δυσκολιών με τις οποίες αναμετριέται ο άνθρωπος που ζει στην Ελλάδα σήμερα. Και επιπλέον από την αντίληψη ότι οι δυσκολίες αυτές πολλαπλασιάζονται για όσες και όσους γεννιούνται και ζουν σε πόλεις μικρότερες της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης ούσες και όντες καταδικασμένοι σε έναν πολιτιστικό αποκλεισμό, χωρίς να φέρουν καμία ευθύνη”
Το πρόγραμμα με μια ματιά
Αθήνα
Παρ., 8 Μαρ. 2019 20:30
ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ AΜΑΝΤΕΟΥΣ ΜΟΤΣΑΡΤ (1756–1791)
Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.3 σε σολ μείζονα, Κ.216
Συμφωνία αρ.31 σε ρε μείζονα «του Παρισιού», K. 297
ΓΙΟΧΑΝΕΣ ΜΠΡΑΜΣ (1833–1897)
Συμφωνία αρ.1 σε ντο ελάσσονα, έργο 68
ΣΟΛΙΣΤ
Λεωνίδας Καβάκος, βιολί
ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Λεωνίδας Καβάκος
19:45: Eισαγωγική ομιλία του Νίκου Λαάρη για τους κατόχους εισιτηρίων
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Τιμές εισιτηρίων: 45€, 32€, 22€, 12€ και 7€ (εκπτωτικό)
Προπώληση από 14 Σεπτεμβρίου 2018
Γιάννενα, Βέροια, Τρίκαλα
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ AΜΑΝΤΕΟΥΣ ΜΟΤΣΑΡΤ (1756–1791)
Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.3 σε σολ μείζονα, Κ.216
Συμφωνία αρ.31 σε ρε μείζονα «του Παρισιού», K. 297
ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΑΝ ΜΠΕΤΟΒΕΝ (1770–1827)
Συμφωνία αρ.7 σε λα μείζονα, έργο 92
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Γιάννενα: Τετάρτη 13 Μαρτίου 2019, 20:30
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών – Αίθουσα “Βασίλειος Πυρσινέλλας”
Εισιτήρια από 10€.
Προπώληση: Ταμείο Πνευματικού Κέντρου, Public και ticketservices.gr
Βέροια: Πέμπτη 14 Μαρτίου 2019, 21:00
Χώρος Τεχνών Δήμου Βέροιας
Εισιτήρια: 25€ (γενική είσοδος).
Προπώληση: Xώρος Τεχνών Δήμου Βέροιας, Βιβλιοπωλείο Eπίκαιρο, Kαφέ Mπρίκι
Τρίκαλα: Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019, 20:30
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων
Εισιτήρια: 25€ (γενική είσοδος).
Προπώληση εισιτηρίων στα βιβλιοπωλεία: Τσιοπελάκου, Πανουργιά, Λαμπρίδης και στο κατάστημα Press & Tobacco Γαριβάλδη.
Για την ιστορία…
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΑΜΑΝΤΕΟΥΣ ΜΟΤΣΑΡΤ (1756 – 1791)
Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.3 σε σολ μείζονα, Κ.216
Allegro
Adagio
Rondeau: Allegro – Andante – Allegretto – Tempo I
Τη χρονιά γέννησης του Μότσαρτ ο πατέρας του Λέοπολντ, σημαίνων βιολονίστας και συνθέτης της εποχής, δημοσίευε την Πραγματεία για τις θεμελιώδεις αρχές της εκτέλεσης του βιολιού, έργο αναφοράς όσον αφορά στα τεχνικά ζητήματα της βιολονιστικής εκτέλεσης και ερμηνείας. Κοντά στον πατέρα του ο νεαρός Μότσαρτ εξελίχθηκε από τα παιδικά του χρόνια σε έναν θαυμάσιο βιολονίστα προκαλώντας αίσθηση με τις πρώιμα αποκτηθείσες ικανότητές του. Λίγα χρόνια αργότερα (1773) ανέλαβε μεταξύ άλλων καθήκοντα εξάρχοντα στην ορχήστρα της Αυλής του Αρχιεπισκόπου του Σάλτσμπουργκ, θέση στην οποία παρέμεινε ως το 1777. Μετά την εγκατάστασή του στη Βιέννη (1781), ο Μότσαρτ, υπό το βάρος μίας δύσκολης σχέσης τόσο με τον πατέρα όσο και με τον πρώην εργοδότη του, έπαψε οριστικά να παίζει ή να γράφει για το βιολί, στρέφοντας το συνθετικό και εκτελεστικό του ενδιαφέρον προς τα πληκτροφόρα όργανα, ενώ σε βραδιές αφιερωμένες σε κουαρτέτα εγχόρδων στη Βιέννη προτιμούσε να παίζει βιόλα.
Και τα πέντε κοντσέρτα για βιολί του Μότσαρτ είναι έργα της εποχής που εργάστηκε στην Αυλή του Αρχιεπισκόπου· πιο συγκεκριμένα, γράφτηκαν το 1775, πλην του πρώτου που είναι ελαφρώς παλαιότερο. Το Τρίτο Κοντσέρτο ολοκληρώθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1775 αλλά δεν είναι γνωστό ούτε πότε δόθηκε η πρώτη του εκτέλεση ούτε αν σολίστ ήταν ο ίδιος ο Μότσαρτ ή ο βιρτουόζος Ιταλός βιολιστής (επίσης στην υπηρεσία του Αρχιεπισκόπου) Αντόνιο Μπρουνέτι. Πάντως, παρά τη χρονική εγγύτητα των κοντσέρτων, τα τρία τελευταία είναι εντυπωσιακά ωριμότερα, γεγονός ενδεικτικό της ασυνήθιστα ταχείας εξέλιξης του δημιουργού τους. Δικαιολογημένα λοιπόν, το Τρίτο Κοντσέρτο μαζί με τα δύο επόμενα, είναι από τα πρώιμα έργα του Μότσαρτ που διατηρούν ως σήμερα σταθερή θέση στο συναυλιακό ρεπερτόριο.
Το ρυθμικά ενεργητικό πρώτο μέρος εξελίσσεται στο δομικό πλαίσιο της σονάτας-κοντσέρτου. Τα δύο κύρια θέματα του μέρους χαρακτηρίζονται από λυρισμό και τυπική μοτσάρτεια χάρη, ενώ σολίστ και ορχήστρα συνδιαλέγονται με λεπτότητα. Στο δεύτερο μέρος τα όμποε, που στο πρώτο μέρος έχουν αρκετά προβεβλημένο ρόλο, σιγούν και τη θέση τους παίρνουν τα φλάουτα. Τα έγχορδα της ορχήστρας (τα βιολιά και οι βιόλες με σορντίνα και τα βιολοντσέλα και τα κοντραμπάσα παίζοντας πιτσικάτο) συνοδεύουν την αιθέρια -οπερετικών καταβολών- μελωδία του σόλο βιολιού δημιουργώντας μία σαγηνευτική ατμόσφαιρα «νυχτερινού». Το φινάλε είναι ένα ροντό, εύθυμο και από πολλές απόψεις παιγνιώδες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο κεντρικά, διαδοχικά επεισόδια: στο πρώτο εξ αυτών (Andante) το σόλο βιολί ξετυλίγει μία μελαγχολική μελωδία σε σολ ελάσσονα υπό τη διακριτική συνοδεία των εγχόρδων με πιτσικάτο, ενώ στο δεύτερο (Allegretto) η βασική τονικότητα της σολ μείζονας επιστρέφει με πανηγυρικούς τόνους. Αντί της αναμενόμενης, λαμπερής κατάληξης του έργου, ο Μότσαρτ προτιμά ένα χαμηλόφωνο κλείσιμο, στο οποίο όμποε και κόρνα έχουν τον τελευταίο λόγο.
Συμφωνία αρ.31 σε ρε μείζονα, Κ. 297 «του Παρισιού»
Allegro assai
Andante
Allegro
Από τις 23 Μαρτίου μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου 1778 ο Μότσαρτ επισκέφτηκε το Παρίσι στην προσπάθειά του να ξεφύγει από την πιεστική υπηρεσία του στην Αυλή του Αρχιεπισκόπου του Σάλτσμπουργκ και να αναζητήσει νέες επαγγελματικές προοπτικές. Η παραμονή του στη γαλλική πρωτεύουσα δεν υπήρξε ευτυχής· η μητέρα του, που τον συνόδευε, απεβίωσε εκεί στις 3 Ιουλίου αλλά και η σχέση του με το παρισινό κοινό δεν στάθηκε ιδιαιτέρως θερμή εκατέρωθεν.
Μία από τις φωτεινές στιγμές αυτού του ταξιδιού, που από πολλές απόψεις σηματοδότησε για τον νεαρό συνθέτη τη μετάβασή του στην ωριμότητα, υπήρξε η σύνθεση και παρουσίαση της Συμφωνίας αρ.31, η οποία εύλογα έλαβε το προσωνύμιο «του Παρισιού». Η πρεμιέρα της δόθηκε στις 18 Ιουνίου 1778 στο πλαίσιο των Concerts Spirituels, ενός από τους πρώτους στην ιστορία κύκλους δημόσιων συναυλιών, που έμελλε να τερματιστεί λίγα χρόνια αργότερα (1790) με την Γαλλική Επανάσταση. Η Συμφωνία γνώρισε άμεση επιτυχία και επαναλήφθηκε αρκετές φορές κατά τους προσεχείς μήνες.
Η διάσημη ορχήστρα των Concerts Spirituels, αριθμώντας περισσότερα μέλη από την πλειοψηφία των ορχηστρών της εποχής και περιλαμβάνοντας στις τάξεις της τα νεοεμφανισθέντα κλαρινέτα, θεωρείτο η μόνη αντάξια της περιβόητης ορχήστρας του Μάνχαϊμ. Γράφοντας τη Συμφωνία για την εν λόγω ορχήστρα ο Μότσαρτ προέβη γενικά σε μία πρωτόγνωρα πλούσια ενορχήστρωση και χρησιμοποίησε για πρώτη φορά σε συμφωνία του κλαρινέτα, αν και με κάποια επιφύλαξη, αφού κινούνται ως επί το πλείστον σε χαμηλή περιοχή και όχι σολιστικά.
Η μεγαλειώδης έναρξη της Συμφωνίας με πομπώδεις συγχορδίες σε ρε μείζονα από το σύνολο της ορχήστρας σχετίζεται –ως συνθετική επιλογή- με ένα από τα χαρακτηριστικά της παρισινής ορχήστρας, το λεγόμενο “le premier coup d’ archet” («πρώτη δοξαριά»). Οι μουσικοί της επαίρονταν για τις απολύτως ταυτόχρονες εισόδους τους και έτσι ο Μότσαρτ φαίνεται ότι αξιοποίησε το προσόν αυτό, αν και υπό μία άλλη οπτική ίσως και να το ειρωνεύεται διακριτικά. Αξιοσημείωτος είναι ο θεματικός πλούτος του πρώτου μέρους, αφού η καθεμία από τις δύο κύριες θεματικές ενότητες αναλύεται σε αρκετά επιμέρους θέματα. Αλλά το μεγαλόπρεπο εναρκτήριο σχήμα επανεμφανίζεται πολύ συχνά λειτουργώντας συνδετικά ανάμεσα σε πολλές από τις μουσικές ιδέες.
Ο διευθυντής των Concerts Spirituels από το 1777 Γιοζέφ Λεγκρό –ο τελευταίος και ο πιο επιτυχημένος-, παρόλο που αναγνώρισε τη Συμφωνία ως την καλύτερη που είχε γραφτεί για τις συναυλίες του, θεώρησε το αρχικό δεύτερο μέρος υπερβολικά μακροσκελές και ζήτησε από τον Μότσαρτ να συνθέσει ένα άλλο. Ο Μότσαρτ ικανοποίησε το αίτημα αυτό και θεωρούσε πως και τα δύο αργά μέρη είχαν τη γοητεία τους αλλά τελικά η πρώτη του επιλογή ήταν αυτή που έμελλε να συνδεθεί οριστικά με το έργο, αποτελώντας μία μουσική στιγμή αφοπλιστικής απλότητας και λεπταίσθητης χάρης.
Το τρίτο μέρος ήταν εκείνο που ήδη από την πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας ξεχώρισε και γνώρισε μεγάλη απήχηση στο παρισινό κοινό. Σε αντίθεση με το πρώτο μέρος η έναρξή του πραγματοποιείται πολύ διακριτικά αλλά με νεύρο, μόνο από τα πρώτα και δεύτερα βιολιά, μέχρι το όγδοο μέτρο, οπότε και παρεμβαίνει απρόσμενα όλη η ορχήστρα. Το δεύτερο θέμα παρουσιάζεται με τη μορφή ενός φουγκάτο, που από τη φύση του αποτελεί πρόσφορο έδαφος επεξεργασίας. Παραδόξως η Συμφωνία τελειώνει χωρίς την επανέκθεση του δεύτερου θέματος αλλά σίγουρα με την προσήκουσα αποθεωτική διάθεση.
ΓΙΟΧΑΝΕΣ ΜΠΡΑΜΣ (1833 – 1897)
Συμφωνία αρ.1 σε ντο ελάσσονα, έργο 68
Un poco sostenuto – Allegro – Meno allegro
Andante sostenuto
Un poco allegretto e grazioso
Adagio – Più andante – Allegro non troppo, ma con brio
Λίγα αριστουργήματα στην ιστορία της μουσικής χρειάστηκαν τόσα χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν όσο η Πρώτη Συμφωνία του Μπραμς. Το ειλικρινές δέος του συνθέτη μπροστά στα συμφωνικά επιτεύγματα του Μπετόβεν τον έκανε για περίπου είκοσι χρόνια διστακτικό ως προς την σύνθεση μίας συμφωνίας και εμμέσως τον έκανε να διοχετεύσει αρκετές συμφωνικές του συλλήψεις σε άλλα είδη. Έτσι, παρόλο που είχε αρχίσει να σκέφτεται την σύνθεση της συμφωνίας ήδη από το 1854, αυτή ολοκληρώθηκε μόλις το 1876. Στο ενδιάμεσο όμως διάστημα ο Μπραμς είχε κερδίσει πολύτιμη εμπειρία στη συμφωνική γραφή με έργα, όπως το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο, η Σερενάτα σε ρε μείζονα ή το Γερμανικό Ρέκβιεμ. Έτσι, η Πρώτη του Συμφωνία, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 4 Νοεμβρίου 1876 στην Καρλσρούη υπό την διεύθυνση του Όττο Ντέσοφ, αποδείχτηκε ένα συγκλονιστικά ώριμο έργο και κέρδισε τον χαρακτηρισμό ως «η Δέκατη του Μπετόβεν», που είναι γνωστός μέχρι σήμερα.
Υπό μία άποψη, ο χαρακτηρισμός αυτός τιμά δικαίως την συμφωνία και τον συνθέτη της, που έμελλε να καταξιωθεί με αυτή και τις τρεις επόμενες συμφωνίες του ως ο κατεξοχήν συνεχιστής της μεγάλης γερμανικής συμφωνικής παράδοσης μετά τον Μπετόβεν. Από την άλλη, υποκρύπτει μία έμφαση στα στοιχεία που συνδέουν την συμφωνία με αυτές του Μπετόβεν και όχι σε αυτά που φέρουν την ιδιαίτερη σφραγίδα της μεγαλοφυΐας του Μπραμς –και που σαφώς υπερτερούν. Μπορεί κανείς να σταθεί στην πορεία από την τονικότητα της δραματικής ντο ελάσσονας του πρώτου μέρους προς αυτή της φωτεινής ντο μείζονας στο φινάλε, που είναι ανάλογη της τονικής πορείας της Πέμπτης του Μπετόβεν, ή στο «ανακουφιστικό» εκείνο θέμα του τέταρτου μέρους που προσομοιάζει εμφανώς στην πασίγνωστη μελωδία του Ύμνου στη Χαρά της Ενάτης. Αλλά σαφώς μεγαλύτερη σημασία έχει ο συγκλονιστικός τρόπος που στο πρώτο μέρος της Συμφωνίας το γνήσια ρομαντικό πάθος συμπορεύεται χωρίς τον παραμικρό εκφραστικό συμβιβασμό με μία στιβαρή φόρμα σονάτας κλασικών καταβολών· ο αισθησιακός λυρισμός του αργού μέρους, που κάποιες στιγμές «βλέπει μπροστά» προς τον ηχητικό κόσμο ενός Μάλερ· ο τρόπος που το νευρώδες σκέρτσο των μπετοβενικών συμφωνιών μεταμορφώνεται εν προκειμένω σε ένα τρυφερό, χαριτωμένο ιντερμέτζο (τρίτο μέρος)· η μακρά, αγωνιώδης αλλά και απίστευτα φυσική πορεία από τα σκοτεινά ηχοχρώματα της αρχής του τετάρτου μέρους προς τον επικό θρίαμβο του τέλους του.
ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΑΝ ΜΠΕΤΟΒΕΝ (1770 – 1827)
Συμφωνία αρ.7 σε λα μείζονα, έργο 92
Poco sostenuto – Vivace
Allegretto
Presto – Assai meno presto
Allegro con brio
Τα πρώτα σχέδιά της Εβδόμης Συμφωνίας ανάγονται στο φθινόπωρο του 1811 κατά την παραμονή του συνθέτη στο Τέπλιτσε, κοντά στην Πράγα. Αργότερα μέσα στη χρονιά, ο Μπετόβεν επέστρεψε στη Βιέννη και συνέχισε την εργασία πάνω στο νέο έργο, που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 1812. Η πρώτη εκτέλεση της Έβδομης δόθηκε στη Βιέννη στο πλαίσιο μίας επιτυχημένης συναυλίες του Μπετόβεν, στις 8 Δεκεμβρίου 1813, που δόθηκε για την οικονομική στήριξη των τραυματιών της μάχης του Χάναου.
Το πρώτο μέρος ξεκινά με μία εκτενέστατη αργή εισαγωγή, σχεδόν ένα μέρος αφ’ εαυτής. Με προοδευτική ελάφρυνση της ορχηστρικής γραφής εισάγεται το κυρίως γρήγορο μέρος. Το φλάουτο εκθέτει το πρώτο θέμα, που στην πορεία εκτίθεται και από άλλες οικογένειες οργάνων, ενώ το δεύτερο θέμα προκύπτει από το ίδιο θεματικό υλικό. Το δεύτερο μέρος σε λα ελάσσονα φέρει την ένδειξη Allegretto, αντί μίας κλασικά αργής ρυθμικής ένδειξης, επιλογή πρωτότυπη και πολυσήμαντη όσον αφορά στην πρακτική υλοποίησή της. Υπό ένα αφοπλιστικά απλό ρυθμικό σχήμα η μουσική ακροβατεί ανάμεσα σε ένα πένθιμο εμβατήριο και σε ένα μεγαλοπρεπές χορικό, συσσωρεύοντας αλλά και εκλύοντας σε συγκεκριμένες κορυφώσεις τεράστιες ποσότητες συναισθηματικής έντασης. Το τρίτο μέρος αποτελείται από ένα ζωηρό σκέρτσο και ένα πιο αργό αλλά μεγαλοπρεπές τρίο, που εκτίθενται δύο φορές. Μετά και από μία τελική εμφάνιση του σκέρτσου, ο Μπετόβεν επανεισάγει την αρχή του τρίο αλλά μετά από τέσσερα μόλις μέτρα δίνει ένα αιφνίδιο τέλος στην αρχική τονικότητα. Η χορευτική διάθεση φτάνει στο απόγειό της με το τέταρτο και τελευταίο μέρος σε φόρμα σονάτας, γεμάτο ενέργεια και λάμψη. Θέλοντας πιθανόν να αντισταθμίσει τη μεγάλη αργή εισαγωγή του πρώτου μέρους, ο Μπετόβεν κλείνει τη Συμφωνία με μία ανάλογα μεγάλη coda, που λειτουργεί ως δεύτερη επεξεργασία του θεματικού υλικού και αποτελεί ένα εκστατικό φινάλε.
Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ συνοψίζει το μεγαλείο της Εβδόμης μέσα από ένα ρομαντικό, ποιητικό πρίσμα, πλην ουσιαστικότατο: «Όλη η ανησυχία, όλος ο πόθος και η καταιγίδα της ψυχής γίνονται εδώ μία γεμάτη δριμύτητα χαρά, η οποία μας ταξιδεύει με τη βακχική της δύναμη μέσα από έναν ευρύ χώρο φύσης, μέσα από όλα τα ρεύματα και τα κύματα της ζωής… Η Συμφωνία είναι η Αποθέωση του Χορού: είναι Χορός με την υψηλότατη έννοια, η πιο υψηλή πράξη ανθρώπινης κίνησης, ενσωματωμένη σε μία ιδεώδη ηχητική δομή». Η χορευτική διάσταση της Έβδομης ανήκει πράγματι σε ένα πνευματικό, υπαρξιακό επίπεδο, όπου ο θρίαμβος της ανθρώπινης ύπαρξης, μία μεταφυσική και οικουμενική κατάφαση της ζωής εκφράζονται και βιώνονται μέσα από τη διαρκή συσσώρευση ρυθμικής ενέργειας.»
Για περισσότερα στοιχεία μπορείτε να επικοινωνείτε στα τηλέφωνα
210-7257601-3 ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο pressoffice@koa.gr