Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης διοργανώνει στις 10-13 Οκτωβρίου 2018 το «Πειραματικό Εργαστήριο Κοροπλαστικής» ως παράλληλη δράση στο πλαίσιο του Διεθνούς Επιστημονικού
Συμποσίου «Το ειδώλιο στον βορειοελλαδικό χώρο από την προϊστορία έως τους ρωμαϊκούς χρόνους» και της τρέχουσας περιοδικής έκθεσης «Ειδώλιο. Ένας μικρόκοσμος από πηλό».
Η δράση απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές Ιστορίας-Αρχαιολογίας, η συμμετοχή των οποίων θα γίνει έπειτα από σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Η παρακολούθηση του εργαστηρίου είναι ανοιχτή στους συμμετέχοντες στο συμπόσιο.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί υπό την εποπτεία και καθοδήγηση αρμόδιων κεραμιστών, σε άμεση συνεργασία με συντηρητές και αρχαιολόγους του ΑΜΘ.
Ημέρα 1η
: ΤΕΤΑΡΤΗ, 10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
16.00 – 16.30 Εγγραφές – Υποδοχή συμμετεχόντων
16.30 – 19.30 Από το πρόπλασμα στο ειδώλιο
Συνοπτική παρουσίαση της θεματολογίας, του πλαισίου και των στόχων του πειραματικού εργαστηρίου κοροπλαστικής από αρχαιολόγο του ΑΜΘ.
Δημιουργία μήτρας ειδωλίου, σε πηλό και γύψο, από αρμόδιο κεραμίστα.
Κατασκευή πήλινων ειδωλίων από τους συμμετέχοντες στο εργαστήριο, με την τεχνική της μήτρας.
Ημέρα 2η
: ΠΕΜΠΤΗ, 11 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
15.00 – 17.00 Κόσμησις
Παρασκευή λευκού επιχρίσματος και χρωμάτων από πρώτες ύλες, που θα χρησιμοποιηθούν για την επίχριση και επιζωγράφιση των ειδωλίων.
Στη συνέχεια το πρόγραμμα θα διαιρεθεί σε δύο μέρη:
1) το πρώτο θα αφορά στα άψητα ειδώλια που κατασκευάστηκαν από τους συμμετέχοντες την πρώτη μέρα του εργαστηρίου:
α) η επιφάνεια κάποιων από αυτά θα καλυφθεί από τους συμμετέχοντες με λευκό επίχρισμα, με σκοπό να ψηθούν επιχρισμένα, ενώ
β) τα υπόλοιπα θα μείνουν ως έχουν, ώστε να ψηθούν χωρίς επίχρισμα (μετά το ψήσιμό τους κάποια θα επιχριστούν και άλλα θα επιζωγραφιστούν χωρίς να έχει μεσολαβήσει επίχριση).
Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται ώστε την τελευταία μέρα του εργαστηρίου να διερευνηθούν και να εντοπισθούν τυχόν διαφοροποιήσεις στο αποτέλεσμα της επιζωγράφισης των ειδωλίων που έχουν επιχριστεί πριν την όπτηση και αυτών που επιχρίστηκαν μετά, καθώς στην έρευνα υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις επί του θέματος.
2) Το δεύτερο μέρος θα αφορά σε ειδώλια που θα έχουν ήδη κατασκευαστεί και ψηθεί από τους κεραμίστες (πριν την έναρξη του εργαστηρίου):
α) ορισμένα από τα ήδη ψημένα ειδώλια θα επικαλυφθούν από τους συμμετέχοντες με λευκό επίχρισμα και, εν συνεχεία, θα επιζωγραφιστούν.
β) στα υπόλοιπα, οι συμμετέχοντες θα διακοσμήσουν την επιφάνεια απευθείας με χρώματα,χωρίς δηλαδή να προηγηθεί επίχριση.
Η διαδικασία αυτή (επίχριση – επιζωγράφιση) επί των ήδη ψημένων ειδωλίων θα επαναληφθεί και την τελευταία μέρα του εργαστηρίου όσον αφορά πλέον στα ειδώλια που θα έχουν κατασκευάσει οι ίδιοι οι συμμετέχοντες. Με τον τρόπο αυτόν, θα έχουν την ευκαιρία να πειραματισθούν και να εξοικειωθούν περισσότερο με τη διαδικασία διακόσμησης των ειδωλίων.
Ημέρα 3η
: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
08.30 – 20.00 Όπτηση
Ψήσιμο των ειδωλίων σε κεραμικό κλίβανο που βρίσκεται στην αυλή του Μουσείου και κατασκευάστηκε το 2014 σύμφωνα με τα πρότυπα αρχαίων κεραμικών κλιβάνων:
8.30 – 10.00: σύντομη ενημέρωση για τον τρόπο λειτουργίας του κλιβάνου και τη διαδικασία όπτησης των ειδωλίων, τροφοδότηση του κλιβάνου με καύσιμη ύλη (ξύλα), τοποθέτηση των πήλινων ειδωλίων εντός του κλιβάνου και έναρξη του ψησίματος.
Το ψήσιμο των ειδωλίων θα διαρκέσει περίπου 10 ώρες (η παρουσία των συμμετεχόντων δεν είναι υποχρεωτική καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας).
Ημέρα 4η:
ΣΑΒΒΑΤΟ, 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
15.30 – κι όσο πάει Μετά το καμίνι…
Άνοιγμα του κεραμικού κλιβάνου και αφαίρεση των ψημένων πήλινων ειδωλίων.
Επιζωγράφιση (χρωματική διακόσμηση) των ειδωλίων που είχαν κατασκευάσει και επιχρίσει οι συμμετέχοντες πριν το ψήσιμο.
Επίχριση και επιζωγράφιση των ειδωλίων που παρέμειναν άβαφα πριν το ψήσιμο.
Ποιοτική σύγκριση του τελικού αποτελέσματος, δηλαδή των ψημένων ειδωλίων, με βάση τις διαφορετικές πειραματικές μεθόδους κόσμησης που εφαρμόστηκαν πριν το ψήσιμό τους.
Αποτίμηση, σχολιασμός και αξιολόγηση των εργασιών του εργαστηρίου.
