Κινηματογραφική λέσχη Θεσσαλονίκης

Το Τενεκεδένιο Ταμπούρλο DIE BLECHTROMMEL
Γερμανία – Γαλλία – Πολωνία – Γιουγκοσλαβία 1979
Διάρκεια: 142’
Σκηνοθεσία: Φόλκερ Σλέντορφ
Πρωταγωνιστούν: Νταβίντ Μπένεντ, Αντζελα Βίνκλερ, Μάριο Άντορφ
Ταινία βασισμένη στο βιβλίο του Γκίντερ Γκρας «Το Ταμπούρλο» (βραβείο Νόμπελ)
Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας 1979, ενώ μοιράστηκε και τον Χρυσό Φοίνικα με το «Αποκάλυψη Τώρα»
1924. Ένα χρόνο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Χίτλερ, γεννιέται στο Ντάντσιγκ ο Όσκαρ, ένα παιδί με πρόωρη ανάπτυξη και ιδιαίτερα χαρίσματα. Ο Όσκαρ μπροστά στα σύννεφα του πολέμου και σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την υποκρισία και τον παραλογισμό του κόσμου των μεγάλων, αρνείται στα τρία χρόνια του να μεγαλώσει άλλο. Θα μείνει ένα παιδί-θαύμα-τέρας, ένας μάρτυρας που θα δει την άνοδο του ναζισμού, την επίθεση στην Ευρώπη, το Παγκρόμ στην Πολωνία, το θάνατο των δύο πατέρων του, την εισβολή των Ρώσων, την πτώση του Γ Ράιχ. Μένοντας μόνος, αποφασίζει να μεγαλώσει. Το ταμπούρλο αποτελεί το πραγματικό γλωσσικό εργαλείο του μέσα από το οποίο εκφράζει τα συναισθήματα και την αντίθεσή του…
Το Ντάντσινγκ, που σήμερα λέγεται Γκντάνσκ και ανήκει στην Πολωνία, φιλοξενούσε στο μεσοπόλεμο τρεις κοινότητες: Πολωνούς, Γερμανούς κι Εβραίους. Στην πόλη αυτή γεννιέται στα 1924 ένα παιδί με πρόωρη ανάπτυξη και ιδιαίτερα χαρίσματα, ο Όσκαρ. Με σύμμαχο το τύμπανό του, αρνείται να συμμετάσχει στην παραφροσύνη και την υποκρισία του κόσμου των μεγάλων, χτυπώντας το σε διαφορετικούς τόνους και ρυθμούς.
Βασισμένη στο ομώνυμο αλληγορικό βιβλίο του Γκύντερ Γκρας, η ταινία αποτελεί μια τοιχογραφία της κρίσιμης για τη Γερμανία περιόδου 1924-1945. Τα τρία πρώτα χρόνια, στα οποία ο Όσκαρ μεγαλώνει κανονικά, συμπίπτουν με μια περίοδο δημοκρατίας στη χώρα, που ωστόσο δεν κατάφερε να ανακόψει τη φόρα του επερχόμενου ναζισμού. Από κει και μετά, βλέπουμε όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα μέσα από το φίλτρο της αθωότητας του παιδιού, που δίνει σ’ αυτά μυθολογικές και φανταστικές διαστάσεις.
Η προσπάθεια του Γκρας και του Σλέντορφ ν’ αμβλυνθούν οι πληγές που άφησε η περίοδος αυτή, μας είναι κατανοητή: ακόμη και οι πιο θερμοί υποστηριχτές της ιστορικής ακρίβειας ανατριχιάζουν μπροστά στη ναζιστική κτηνωδία. Άλλωστε, γίγαντες του γερμανικού πνεύματος σαν τον Μπρεχτ, προτίμησαν πολλές φορές το συμβολισμό και τη σάτιρα προκειμένου ν’ αποτυπώσουν την πραγματικότητα στα έργα τους. Ο τρόμος κι η αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ είναι σκληρή για να την αντικρίσει κανείς κατάματα.