ΙΤΑΛΙΚΟ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014
Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2014, ώρα 19.00
ΚΥΚΛΟΣ
ΟΙ ΠΕΜΠΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ|
Επιμέλεια: Riccardo Vaglini
Auditorium Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών, Πατησίων 47 (έναντι Πολυτεχνείου)
Τέσσερις μηνιαίες συναντήσεις με παρουσιάσεις, βίντεο, σχολιασμένες ακροάσεις και ζωντανές εκτελέσεις με την επιμέλεια του Riccardo Vaglini.
Δεν είναι αληθές ότι όλη η σύγχρονη μουσική στο σύνολό της είναι δυσνόητη και βαρετή. Ήρθε αντιθέτως η στιγμή να ειπωθεί ότι δυσνόητη και βαρετή είναι μόνο εκείνη η μουσική που, πέραν του να είναι νέα, είναι άσχημη. Και ότι, όπως και στην μαγειρική τέχνη, τη μόδα και το ντιζάιν, έτσι και στο χώρο του πενταγράμμου, η Ιταλία κατόρθωσε να διατηρήσει μια εξέχουσα θέση.
Με οδηγό τον Riccardo Vaglini, που θα μας συντροφέψει στο κατ’ επίφαση μόνο άναρχο, πολυσχιδές μουσικό τοπίο των νέων ήχων και νέων ακουσμάτων, θα μπορέσουμε να γνωρίσουμε πρόσωπα, κώδικες και έργα θεμελιώδη για τον πολιτισμικό μας εμπλουτισμό.
Είσοδος ελεύθερη
Ακουστική δυσαρμονία, εννοιολογική δυσαρμονία: περί μεταμοντέρνας μουσικής
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
-Salvatore Sciarrino, Efebo con radio, 1981. Κριτική ακρόαση (framm.), 6’
-Paolo Castaldi, Definizione di Grid, 1969. Ζωντανή εκτέλεση, 2’
-Bruno Maderna, Criside e Trimalchio e il monumento, από Satyricon, όπερα σε μία πράξη, 1973. Κριτική ακρόαση, 8’
-Luciano Berio, Wasserklavier, 1965, πιάνο. Zωντανή εκτέλεση, 3’
-Aldo Clementi, Concerto per violino, 40 strumenti e carillons, 1977. Κριτική ακρόαση (framm.), 5’
-Paolo Castaldi, Scale, 1970. Zωντανή εκτέλεση, 5’
Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014 / 19.00
Auditorium Iταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών
AΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ:
MATERNITY BLUES
Σκηνοθεσία: Fabrizio Cattani.
Παίζουν: Andrea Osvàrt, Monica Barladeanu, Chiara Martegiani, Marina Pennafina, Eloide Treccani.
Δραματική. Ιταλία 2011/86΄
Γλώσσα: ιταλικά. Υπότιτλοι: αγγλικοί
Τέσσερις γυναίκες, ένα ψυχιατρείο φυλακών, το ίδιο αδίκημα: η παιδοκτονία. Τα κίνητρα διαφορετικά, αλλά με ένα κοινό στοιχείο: το αίσθημα ενοχής για μια πράξη που κατέστρεψε τη ζωή τους. Κάποτε αποκαλούνταν επιλόχεια κατάθλιψη. Σήμερα είναι μουσική, αργή, λυπητερή, ένα κλάμα ψυχής: ο τίτλος Maternity Blues επιλέχτηκε από τον σκηνοθέτη Fabrizio Cattani για τη διασκευή του θεατρικού From Medea της Grazia Verasani. Η ταινία περικλείει τον πόνο της αποτρόπαιας εκείνης πράξης, χωρίς να τη σχολιάζει, έναν πόνο που λυτρώνεται μέσα από ένα κύμα τύψεων, πέρα από επικρίσεις και καταδίκες.
Η ταινία παρουσιάστηκε σε αβάν πρεμιέρ στο 68ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας όπου ο σκηνοθέτης έλαβε Ειδική Μνεία με την ευκαιρία του Βραβείου Lina Mangiacapre.
Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014, ώρα 19.30
ΚΥΚΛΟΣ
ΝΕΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ:
GALANTINO, LATINA, CAPPAI & SEGANTINI
Μουσείο Μπενάκη – Πειραιώς 138
Mε την επιμέλεια του Αντρέα Γιακουμακάτου και σε συνεργασία με το
Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
Ταυτόχρονη μετάφραση
Είσοδος ελεύθερη
Η σύγχρονη αρχιτεκτονική επιστρέφει στο Μουσείο Μπενάκη
Ανδρέας Γιακουμακάτος
Μετά τους ετήσιους κύκλους διαλέξεων αρχιτεκτόνων από τη Σκανδιναβία, τις γερμανόφωνες χώρες και την Ισπανία, τον προσεχή Νοέμβριο εγκαινιάζεται ο κύκλος διαλέξεων Ιταλών αρχιτεκτόνων, οργανωμένος από το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής (Hellenic Institute of Architecture).
Η σύγχρονη ιταλική αρχιτεκτονική δεν είναι σήμερα τόσο γνωστή όσο η αρχιτεκτονική άλλων χωρών της Ευρώπης, παρά την τεράστια συμβολή της ιταλικής αρχιτεκτονικής κουλτούρας στον διεθνή διάλογο, σε όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα (όπως γνωρίζουν άλλωστε και οι πολυάριθμοι Έλληνες αρχιτέκτονες που σπούδασαν στη γειτονική χώρα). Μεγάλα ονόματα της ιταλικής αρχιτεκτονικής όπως ο Renzo Piano ή ο Massimiliano Fuksas έκαναν καριέρα και έγιναν καταρχήν γνωστοί κυρίως στο εξωτερικό, ενώ μορφές όπως ο Aldo Rossi ή ο Paolo Portoghesi αποτελούν μύθους της προηγούμενης γενιάς και ανήκουν σε μια χρυσή περίοδο της ιταλικής αρχιτεκτονικής που έφτασε ως και τη δεκαετία του 1980.
Σήμερα, απαλλαγμένοι από ιδεολογήματα του παρελθόντος, μια νέα αίσθηση κοσμοπολιτισμού και διεθνισμού χαρακτηρίζει τους πιο νέους αρχιτέκτονες της «εποχής του Εράσμους» γιατί έληξε αναπόφευκτα η εποχή της αυτοαναφορικότητας και της αίσθησης αυτοδυναμίας της ιταλικής αρχιτεκτονικής. O νέος διεθνισμός της ιταλικής αρχιτεκτονικής οφείλεται επίσης στην όσμωση με την αρχιτεκτονική ξένων αρχιστάρ, όπως οι Meier, Chipperfield, Hadid, Pelli, Calatrava, Bolles & Wilson, Gehry και Bofill που τα τελευταία χρόνια υλοποίησαν έργα στην Ιταλία. Σημαντική ώθηση για τη διαμόρφωση μιας νέας εποχής στην ιταλική αρχιτεκτονική προέρχεται επίσης από τη μεγαλύτερη διάδοση της πρακτικής των διαγωνισμών, που δεν είναι μόνο δημόσιοι αλλά πολύ συχνά ιδιωτικοί (γραφεία εταιριών, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οίκοι μόδας, καταστήματα).
Η νέα ιταλική αρχιτεκτονική χαρακτηρίζεται πλέον από μια ισορροπημένη αντίληψη της διεθνούς πραγματικότητας και ταυτόχρονα της δικής της κληρονομιάς, και τούτο τη μετατρέπει σε εμπειρία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της είναι η πραγματοποίηση έργων εξαιρετικά σημαντικών ιδιαιτέρως έξω από τα μεγάλα αστικά κέντρα, χάρη σε μεμονωμένες τοπικές πολιτικές κάποιων δημάρχων και άξιων περιφερειακών διοικητών οι οποίοι είναι σε θέση να διαχειριστούν με πιο αποτελεσματικό τρόπο επεμβάσεις στα ιστορικά αστικά κέντρα. Τα έργα αυτά δεν είναι πάντα μεγάλων διαστάσεων ή εντυπωσιακής εξωστρέφειας, αλλά εξαιρετικά επιμελημένα στη σύλληψη και κομψά στη λεπτομέρεια, ενώ χαρακτηρίζονται από μια σχεδιαστική ένταση που μόνο ίσως οι ιταλοί αρχιτέκτονες μπορούν να επιτυγχάνουν. Έχοντας εγκαταλείψει τη φιλοδοξία παραγωγής εικόνων τύπου αρχιστάρ οι οποίες θεωρούνται κενές περιεχομένου, η νέα ιταλική αρχιτεκτονική επιστρέφει κατά κάποιο τρόπο στις ρίζες της, με μια ποιητική στάση ανάλαφρη, διεθνή και τοπική μαζί. Υπό αυτό το πρίσμα ο Mauro Galantino, ο Vincenzo Latina και οι Carlo Cappai και Maria Alessandra Segantini, παρά το ότι διαφορετικοί μεταξύ τους, ανήκουν στους πιο αντιπροσωπευτικούς και ποιοτικούς εκπροσώπους αυτών των νέων τάσεων.
Διάλεξη του Vincenzo Latina
“Παραλλαγή, Αλληλουχία,(Επαλληλία. Διάρκεια και Mετασχηματισμός στην αρχιτεκτονική”)
Ο Vincenzo Latina (Συρακούσες 1964) είναι Σικελός αρχιτέκτονας ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος στο πρόβλημα της ένταξης νέων αρχιτεκτονικών δομών στο αστικό τοπίο των ιστορικών πόλεων, καθώς και στη δημιουργία δομών με έντονο τοπικό και μεσογειακό χαρακτήρα, που προσεγγίζει όμως με κριτική διάθεση χωρίς επιδεικτικές ή τετριμμένες αναφορές. Η πρωτότυπη αντίληψή του για την ανάκτηση των αρχαίων στοιχείων στο πλαίσιο μιας απελευθερωμένης σύγχρονης διάστασης τον καθιστούν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στο ελληνικό κοινό.
Από το 2001 είναι πανεπιστημιακός ερευνητής στην αρχιτεκτονική και αστική σύνθεση στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου της Κατάνια με έδρα στη Συρακούσες, όπου αναπτύσσει διδακτική και ερευνητική δραστηριότητα. Έχει συμμετάσχει σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς αποσπώντας σημαντικές διακρίσεις. Μεταξύ αυτών, αναφέρουμε το πρώτο βραβείο για την υλοποίηση του επιβατικού σταθμού στο λιμάνι των Συρακουσών το 2009 και τη Medaglia d’Oro all’Architettura Italiana 2012 (Xρυσό Μετάλλιο ιταλικής Αρχιτεκτονικής) στην Triennale του Μιλάνου.
Τετάρτη 29 Iανουαρίου 2014 / 19.00
Ελλάδα-Ιταλία .
Διάλογοι μεταξύ δύο πολιτισμών
ΕΛΛΗΝΕΣ ΖΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ –
ΙΤΑΛΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (16ος -19ος αι.)
Auditorium Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών, Πατησίων 47
Κύκλος συναντήσεων σε συνδιοργάνωση με το Κέντρο Μελετών Ιονίου
Στα ελληνικά με μετάφραση στα ιταλικά
Στόχος αυτής της σειράς των επιστημονικών διαλέξεων που θα πραγματοποιηθούν στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών είναι να παρουσιαστεί στο ευρύ κοινό η καλλιτεχνική δραστηριότητα και να αναλυθεί το έργο Ελλήνων ζωγράφων που δραστηριοποιήθηκαν σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας από τον 16ο έως τον 19ο αιώνα άλλοι μένοντας πιστοί στη βυζαντινότροπη τεχνοτροπία άλλοι εντασσόμενοι στις τοπικές εικαστικές σχολές και ρεύματα ακολουθώντας τις καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής, καθώς και Ιταλών ζωγράφων που άσκησαν την τέχνη τους στην Ελλάδα, ιδιαίτερα κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα, δημιουργώντας εργαστήρια και κύκλους μαθητών. Η Βενετία, η Ρώμη, η Νεάπολη και άλλες ιταλικές πόλεις φιλοξένησαν τη γόνιμη εικαστική δραστηριότητα σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως ο Δαμασκηνός, ο Κλόντζας, ο Πουλάκης, ο Θεοτοκόπουλος, ο Βασιλάκης (Αλιένσε), ο Κορένσιος και πολλοί άλλοι. Αντίστροφα, ζωγράφοι της Κέρκυρας, της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου διαμόρφωσαν την τέχνης τους σε εργαστήρια σημαντικών Ιταλών ζωγράφων στην Ιταλία ή στα ελληνικά νησιά συμβάλλοντας στη δημιουργία τηης Επτανησιακής Σχολής ζωγραφικής, ενώ αργότερα έδρασαν στην Αθήνα οι Ιταλοί ζωγράφοι Ραφαήλ Τσεκόλι, Βικέντιος και Στέφανος Λάντζα. Στη σειρά των διαλέξεων που οργανώνεται από το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Ιονίου, έχουν κληθεί να ομιλήσουν ειδικοί επιστήμονες, καθηγητές Πανεπιστημίων και ιστορικοί της τέχνης, που θα αναφερθούν στη δραστηριότητα και θα αναλύσουν το έργο επιλεγμένων Ελλήνων και Ιταλών εικαστικών δημιουργών.
Ιωάννης Ρηγόπουλος
Ιστορικός τέχνης
Η μετάφραση του βιβλίου του Adamo Chiusole, De’precetti della Pittura, Vicenza 1781, από τον Νικόλαο Βισκόντη στη Ζάκυνθο το 1820. Σχόλια στις παρατηρήσεις του μεταφραστή
Ο Νικόλαος Βισκόντης μεταφράζει το 1820 το βιβλίο του Adamo Chiusole, De’ precetti della pittura libri IV in versi, που εκδόθηκε στη Βιτσέντσα το 1781 και προσθέτει παρατηρήσεις στο ιταλικό εγχειρίδιο. Αυτές τις παρατηρήσεις σχολιάζει ο ομιλητής.
Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών (ΙΜΙ ΑΘΗΝΩΝ)
Πατησίων 47 – 10433 – Aθήνα
Tηλ: +30 210 5242646, fax: +30 210 5242714
www.iicatene.esteri.it – eventi.iicatene@esteri.it
www.facebook.com/IICAtene – www.twitter.com/IICAtene