Το MegaronPlus καλεί πέντε εξέχοντες Έλληνες επιστήμονες, ειδικούς στα θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης των διαφορετικών μορφών της επάρατης νόσουκαι το κοινόσε μια δημόσια συζήτηση
«Θα κάνουμε επιτέλους κάτι για τον καρκίνο;». Το ερώτημα ακούγεται εύλογο για τον άνθρωπο των σύγχρονων, αναπτυγμένων κοινωνιών που αναζητά εναγωνίως τη θεραπεία στη «νούμερο 2 πιο συχνή αιτία θανάτου παγκοσμίως», μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Σ’ αυτό το ερώτημα που ταλανίζει τον κοινό νου – ειδικότερα σε εποχές όπου διάφοροι γιατροί, βιολόγοι, φαρμακοποιοί αλλά και άλλοι χωρίς καμία σχέση με τις επιστήμες υγείας διατείνονται πως έχουν ανακαλύψει «το» φάρμακο για την επάρατη νόσο δημιουργώντας, ηθελημένα ή μή, σενάρια που προσελκύουν την προσοχή των ΜΜΕ – τοποθετούνται ανοιχτά και, το σημαντικότερο, ενώπιον κοινού, πέντε εξέχοντες επιστήμονες.
Η εκδήλωση του ΜΕGARON PLUS – που εντάσσεται στο πλαίσιο του Κύκλου Η Επιστήμη στη ζωή μας– δίνει ιδιαίτερο βάρος στη σωστή ενημέρωση του κοινού, θεωρώντας την, απαραίτητη προϋπόθεση για την έγκαιρη διάγνωση των διαφόρων μορφών καρκίνου κι ως εκ τούτου τη θεραπεία τους σε ένα μεγάλο ποσοστό. Την επιμέλεια του Κύκλου έχει ο Ομότιμος Καθηγητής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών, Ηλίας Κούβελας.
Πέντε ειδικοί στα θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης των διαφορετικών μορφών καρκίνου που προτίθενται, στο πλαίσιο μιας δημόσιας συζήτησης (η οποία θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 1η Φεβρουαρίου, στις 7 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής)να επικοινωνήσουν με κάθε ενδιαφερόμενο, στηριζόμενοι στην πολύχρονη εμπειρία και την εμπεριστατωμένη γνώση τους. Η εκδήλωση για τον καρκίνο στην οποία μετέχουν ο Αργύρης Ευστρατιάδης (διοργανωτής και συντονιστής της), Επιστημονικός Διευθυντής του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και Ομότιμος Καθηγητής Γενετικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Columbia των ΗΠΑ, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Άννα Εφραιμίδου (η πρώτη γιατρός που αναγνωρίστηκε από την ελληνική πολιτεία με τον Τίτλο της Ογκολόγου-Παθολόγου), ο Αιματολόγος,Διευθυντής του ΕΣΥ, Υπεύθυνος της Μονάδας ΜεταμόσχευσηςΜυελού Οστών του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», Δημήτριος Καρακάσης, ο Επιδημιολόγος, Καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και Συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας στην Περιβαλλοντική Επιδημιολογία της Βαρκελώνης Μανόλης Κογεβίνας και ο Κωνσταντίνος Συρίγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών,έχει ειδικά σχεδιαστεί με την πρόθεση να προκαλέσει την ευρεία συμμετοχή του κοινού.
Γι’ αυτόν το λόγο, ύστερα από σύντομες εισηγήσεις για την βιολογία της καρκινογένεσης, τους συμπαγείς όγκους, τις αιματολογικές κακοήθειες και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που σχετίζονται με τον καρκίνο, οι ομιλητές θα δεχτούν τις ερωτήσεις του κοινού και θα συζητήσουν μαζί του θέματα αιχμής, όπως η πρόληψη της νόσου, η έγκαιρη διάγνωση με προηγμένες τεχνικές, οι σύγχρονες δυνατότητες των θεραπευτικών προσεγγίσεων, και οι προοπτικές για πιο δραστικές λύσεις του προβλήματος στο άμεσο και απώτερο μέλλον.
Ο καρκίνος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικότατο πρόβλημα της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, όσον αφορά στη χώρα μας, είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου (σε ποσοστό 25%) μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα (49%).Υπολογίζεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα οι ετήσιες διαγνώσεις νέων περιπτώσεων καρκίνου είναι περίπου 12,7 εκατομμύρια ενώ ο ετήσιος αριθμός θανάτων από καρκίνο είναι περίπου 7,6 εκατομμύρια (20.000 θάνατοι κάθε μέρα). Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι αντίστοιχοι αριθμοί για την Ελλάδα είναι οι ακόλουθοι: 37.000 νέα περιστατικά και 27.000 θάνατοι. Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται τα τελευταία χρόνια και προβλέπεται ότι μέχρι το έτος 2030 θα διπλασιαστεί.
Η πιο συχνή σχετική ερώτηση του κοινού είναι: «Γιατί καθυστερεί τόσο πολύ η εξεύρεση θεραπείας για τον καρκίνο;» Η απάντηση είναι απλή: Ο γενικός όρος «καρκίνος» αναφέρεται σε μια πολύ ετερογενή ομάδα νοσημάτων. Στην ουσία, δεν υπάρχει «καρκίνος», αλλά «καρκίνοι». Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί μια και μόνη «μαγική σφαίρα» που θα μπορεί να «σκοτώσει» όλες τις μορφές καρκίνου. Προοδευτικά όμως, με τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την εφαρμογή μέτρων πρόληψης για να αντιμετωπιστούν δραστικά ορισμένες βασικές αιτίες καρκινογένεσης, αναμένεται ότι η εμφάνιση πολλών καρκίνων θα περιοριστεί σε πολύ σημαντικό βαθμό. Επιπλέον, με βάση την καλύτερη κατανόηση της καρκινικής βιολογίας, θα αναπτυχθούν ξεχωριστά θεραπευτικά σχήματα με συνδυασμούς φαρμακευτικής αγωγής που θα έχουν την δυνατότητα να επιτύχουν «στοχευμένη» αντιμετώπιση κάθε ποικιλίας της νόσου.
O Αργύρης Ευστρατιάδης είναι Επιστημονικός Διευθυντής του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Ομότιμος Καθηγητής (Έδρα Higgins) της Γενετικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ο Αργύρης Ευστρατιάδης έλαβε πτυχίο ιατρικής από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 1966 και το 1971 ολοκλήρωσε διδακτορική διατριβή στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Το 1976 έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα PhD. στη Βιολογία από το Πανεπιστήμιο Harvard. Διετέλεσε Επίκουρος Καθηγητής (1978-1980) και μετέπειτα Αναπληρωτής Καθηγητής (1980-1982) του Τμήματος Βιολογικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard και το 1982 εξελέγη Καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia όπου συνέχισε το ερευνητικό του έργο μέχρι τα τέλη του 2008. Το επιστημονικό κι ερευνητικό έργο του (περισσότερες από 100 δημοσιεύσεις σε περιοδικά με υψηλούς δείκτες απήχησης που έχουν συγκεντρώσει 23.000 βιβλιογραφικές αναφορές) έχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως πρωτοποριακό όσον αφορά στην ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA (recombinant DNA) και την κατανόηση της δομής, έκφρασης και μοριακής εξέλιξης των γονιδίων των ευκαρυωτικών οργανισμών. Ο Δρ. Ευστρατιάδης και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν πρώτοι την τεχνολογία κλωνοποίησης cDNA. Αυτό το πρωτοποριακό έργο δημιούργησε τις απαραίτητες συνθήκες για την ταυτοποίηση και χαρτογράφηση ευκαρυωτικών γονιδίων και την ικανότητα σύνθεσης ανθρώπινων πρωτεϊνών με θεραπευτική σημασία σε βακτηρίδια. Εκτοτε έχει συμβάλλει ουσιαστικά στη μελέτη των γονιδίων που κωδικοποιούν την αιμοσφαιρίνη, την ινσουλίνη και τους ινσουλινοειδείς αυξητικούς παράγοντες που, όπως απέδειξε, αποτελούν τον κύριο καθοριστικό παράγοντα της ανάπτυξης του οργανισμού. Πιο πρόσφατα, το εργαστήριό του, χρησιμοποιώντας προηγμένες γενετικές μεθόδους γονιδιακής στόχευσης σε ποντίκια, εστίασε τις ερευνητικές του δραστηριότητες στην δημιουργία ζωικών μοντέλων ανθρώπινων ασθενειών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε διάφορες μορφές καρκίνου. Ο Δρ. Ευστρατιάδης έχει εκδώσει αρκετά διδακτικά βιβλία και μεταφράσεις ποιημάτων του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (Επιλογή ποιημάτων, 1965, Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, 1969, και Τσιγγάνικα Τραγούδια (Ρομανθέρο Χιτάνο), 1998).
H Άννα Εφραιμίδου είναι η πρώτη γιατρός που αναγνωρίστηκε από την ελληνική πολιτεία με τον τίτλο της Ογκολόγου-Παθολόγου. Υπότροφος και απόφοιτος με Άριστα από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μετέβη στις ΗΠΑ με υποτροφία του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ όπου εκπαιδεύτηκε και έλαβε τους τίτλους της Παθολόγου, Αιματολόγου και Κλινικής Ογκολόγου. Το 1981 αγορεύτηκε Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής στην Ελλάδα. Μαθήτρια, συν-ερευνήτρια και συνεργάτης του πατέρα της Ογκολογίας, J. Holland, έγινε Καθηγήτρια Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή Mount Sinai N.Y. ως μέλος του Προγράμματος θεραπείας και έρευνας για τον Καρκίνο του Μαστού. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1986 ως Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης όπου συνέβαλε στην δημιουργία και ανάπτυξη της νεοϊδρυθείσας Ιατρικής Σχολής και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου. Ως Διευθύντρια στην Ογκολογική Κλινική του Ελληνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου «Άγιος Σάββας», ίδρυσε την 1η Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών στην Αθήνα και ανέπτυξε το Πρόγραμμα για τον Καρκίνο του Μαστού όπως και την πρώτη Κλινική Γενετική Μονάδα Πρόληψης και Θεραπείας του Κληρονομικού Καρκίνου του Μαστού στην Ελλάδα. Υπήρξε δασκάλα και μέντορας πολλών ειδικευόμενων ιατρών στην Παθολογία και την Ογκολογία ενώ εγκαθίδρυσε το κλινικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και έρευνας για τον Καρκίνο του Μαστού σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς. Έχει δημοσιεύσει κλινικές και εργαστηριακές έρευνες σε διεθνή περιοδικά σχετικά με τον Καρκίνο του Μαστού. Η Άννα Εφραιμίδου είναι σύμβουλος ομάδων εθελοντών για την προαγωγή της έρευνας και θεραπείας του Καρκίνου του Μαστού, μέλος Διεθνών Επιτροπών για την έρευνα και θεραπεία του ενώ παραμένει Συνεργάτης και Λέκτορας του M.S.S.M της Ν. Υόρκης. Για το έργο και την προσφορά της βραβεύτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2001.
O Μανόλης Κογεβίνας αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κι έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα PhD στην Επιδημιολογία από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου το 1989. Εργάστηκε στη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC/WHO) στη Λυών από το 1989 έως το 1994 και ως Καθηγητής Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Ηρακλείου Κρήτης (2004-2009). Σήμερα είναι Καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας στην Αθήνα και Συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας της Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας (CREAL) της Βαρκελώνης. Η έρευνά του επικεντρώνεται στην συνεκτίμηση των περιβαλλοντικών, εργασιακών και γενετικών παραγόντων που σχετίζονται με τον καρκίνο. Τα τελευταία χρόνια έχει έντονη ανάμειξη στην έρευνα των περιβαλλοντικών αλλαγών της σύγχρονης ζωής και τις επιπτώσεις τους στη γένεση διαφόρων μορφών καρκίνου. Έχει συνεργαστεί με πολλές Διεθνείς Οργανώσεις Υγείας κι έχει συμμετάσχει σε Επιτροπές Ειδικών που ερευνούν την τοξικότητα διαφόρων χημικών ουσιών, τη μόλυνση των υδάτινων πόρων κλπ. Εχει δημοσιεύσει πάνω από 300 επιστημονικές μελέτες σε ιατρικά περιοδικά.
ΟΑιματολόγος και Διευθυντής του ΕΣΥ, Δημήτρης Καρακάσης, αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύθηκε στην Αιματολογία στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ευαγγελισμός». Μετεκπαιδεύθηκε επί διετία, με υποτροφία, στη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών του Νοσοκομείου «Saint Antoine» στο Παρίσι. Είναι διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέας άρθρων, ανακοινώσεων και κεφαλαίων ιατρικών βιβλίων. Εργάζεται από εικοσαετίας στην Αιματολογική Κλινική και τη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός». Είναι μέλος της ΕΑΕ, της ASH, της ΕΗΑ και της ΕΕΠΝΕ. Είναι μέλος των διοικητικών συμβουλίων της ΕΑΕ – σε θέσεις Γενικού Γραμματέα και Αντιπροέδρου – όπως επίσης Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της ΕΑΕ.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Κωνσταντίνος Συρίγος αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1988. Έλαβε τις ειδικότητες της Παθολογίας αρχικά και ακολούθως της Ογκολογίας, μετά από εκπαίδευση σε Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της Αθήνας και του Λονδίνου. Είναι αριστούχος Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών (MD Thesis) και του Imperial College of Science, Technology and Medicine, London University (PhD Thesis). Από το 2002 είναι υπεύθυνος της Ογκολογικής Μονάδας Γ΄ΠΠ, στο Γενικό Νοσοκομείο «Σωτηρία», Aναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και από το 2006 Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ. Είναι συνεργάτης ερευνητής στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ). Συμμετέχει σε Διεθνείς Κλινικές Μελέτες Φάσης Ι-IV για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων στην Ογκολογία, κυρίως σε νεοπλάσματα του πνεύμονα, του μαστού, του προστάτη και του παγκρέατος. Έχει πολυσχιδές εκπαιδευτικό έργο τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο (Master Course, Διδακτορικές Διατριβές) σε Πανεπιστημιακές Σχολές Ιατρικής και Νοσηλευτικής καθώς και σε Ανοιχτά Πανεπιστήμια. Είναι συγγραφέας 8 διεθνών επιστημονικών τόμων, 80 κεφαλαίων σε διεθνείς επιστημονικούς τόμους, 290 και πλέον επιστημονικών άρθρων και 500 και πλέον επιστημονικών ανακοινώσεων σε ελληνικά και διεθνή ιατρικά συνέδρια. Eίναι κριτής σε 18 διεθνή επιστημονικά περιοδικά και το συγγραφικό έργο του έχει πάνω από 4.900 διεθνείς βιβλιογραφικές αναφορές. Eίναι μέλος πολλών ελληνικών και διεθνών Επιστημονικών Εταιρειών (ASCO, AACR, ACCP, ATS, ESMO, ERS, IASLC, ETOP), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Επιστημονικής Εταιρείας MASCC (Multidisciplinary Association of Supportive Carein Cancer) καθώς και μέλος της Επιτροπής Μεταφραστικής Έρευνας (Translational Research Committee) της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παθολόγων-Ογκολόγων (ESMO).
