Παρασκευή 3 Νοεμβρίου, 20.30
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης
Οι «Παλιές και νέες Αξίες» αποτελούν ξεχωριστή μουσική εμπειρία. Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή ερμηνεύει κλασικά και νεότερα έργα συμπράττοντας με μια από τις σπουδαιότερες σύγχρονες πιανίστριες, την Ελιζάμπετ Λεόνσκαγια.
Η συγκίνηση πολλαπλασιάζεται επί τρία όσες και οι συνθέσεις που θα ερμηνευτούν. Ξεκινώντας από τις «Τέσσερις Εικόνες για ορχήστρα» (Μικρή Χορευτική Σουίτα) του πρωτοπόρου Νίκου Σκαλκώτα που το 1949 παρουσιάστηκε σε πρώτη εκτέλεση από την Κ.Ο.Α. Ακολουθεί, η πολυθρύλητη «Ημιτελής» του Φράντς Σούμπερτ πριν την κορύφωση της βραδιάς με το δεξιοτεχνικά απαιτητικό «Κονσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ.4 σε σολ μείζονα, έργο 58» του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑ
Ο Νίκος Σκαλκώτας στο έργο “Τέσσερις Εικόνες για ορχήστρα” , που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1949 από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, αποτυπώνει τις εργασίες των χωρικών στη φύση. Πρόκειται για χορούς γραμμένους σε λαϊκό, χωριάτικο και ποιμενικό χαρακτήρα σε μορφή Σουίτας. Ο Θερισμός διαιρείται σε τρία αργά και ρυθμικά μέρη. Το ίδιο συμβαίνει και με την Σπορά που ακολουθεί και διακρίνεται για τον εκκλησιαστικό, θρησκευτικό χαρακτήρα της. Αμέσως μετά έρχεται ο ρυθμικός και λαϊκός Τρύγος με ενδιάμεσο επεισόδιο από συνεχείς γρήγορες φιγούρες. Τέλος στο Πατητήρι, συναρπάζει η μέθη, το γλέντι, το πάτημα των σταφυλιών από τους χωρικούς – σαν ένα ξέσπασμα χορού.
Η “Ημιτελής” συμφωνία του Φράντς Σούμπερτ είναι ένα ανεπανάληπτο έργο που είδε το φως της δημοσιότητας το 1865, 37 χρόνια μετά το θάνατο του συνθέτη σε συναυλία που δόθηκε στη Βιέννη υπό τη διεύθυνση του Γιόχαν Φον Χέρμπεκ. Ονομάζεται ημιτελής καθώς εκτός από τα δύο μέρη της συμφωνίας, υπάρχουν και εννέα μέτρα από ένα σκέρτσο, που ουδέποτε συμπληρώθηκε. Κάποιοι μιλούν για μέρη που ολοκληρώθηκαν αλλά χάθηκαν. Άλλοι ισχυρίζονται πως τον Σούμπερτ κατέβαλε η διάγνωση της τότε ανίατης σύφιλης.
Όπως και να έχει, το έργο αν και ημιτελές, ως σύλληψη, ισορροπία, έκφραση και αρχιτεκτονική δομή, δίνει σαφώς την αίσθηση της ολοκλήρωσης. Θλιμμένες μουσικές φράσεις, ένα από τα πιο διάσημα και δημοφιλή θέματα στην ιστορία της μουσικής και πυκνές δραματικές εκρήξεις παραδίδουν στον ακροατή μια από τις πιο πλούσιες σε συνθετικό επίπεδο μουσικές εμπειρίες.
Η σύνθεση του Τέταρτου κοντσέρτου για πιάνο και ορχήστρα από τον Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν τοποθετείται στα έτη 1805-1806. Την ίδια περίοδο ο Μπετόβεν εργαζόταν πάνω στην περίφημη Πέμπτη Συμφωνία και ίσως δεν είναι τυχαίο, ότι το τόσο χαρακτηριστικό της μοτίβο (τρεις σύντομες νότες ακολουθούμενες από μία τονιζόμενη) εμφανίζεται και στο πρώτο μέρος του Κοντσέρτου, με διαφορετικό χαρακτήρα.
Το Τέταρτο Κοντσέρτο διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα κοντσέρτα για πιάνο του Μπετόβεν, εκπέμποντας μία βαθιά εσωτερικότητα και κατασταλαγμένη γαλήνη. Το στοιχείο της δεξιοτεχνίας, αν και κυρίαρχο, τίθεται στην υπηρεσία του μεγαλειώδους οράματος και της στοχαστικής διάθεσης. Η εξωστρεφής λάμψη και η δραματικότητα, που διέπουν το έργο του επιδραστικού συνθέτη συνολικά, δίνουν εδώ τη θέση τους σε μία αυθόρμητη και ολύμπια ποιητικότητα, ενώ η σχέση του πιανίστα με την ορχήστρα δεν είναι τόσο συγκρουσιακή όσο διαλογική.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ
Παρασκευή 3 Νοεμβρίου, 20.30
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης
Παλιές και νέες αξίες
ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ (1904 – 1949)
Τέσσερις Εικόνες για ορχήστρα (Μικρή χορευτική σουίτα)
1.Ο θερισμός (Moderato)
2.Η σπορά (Andante)
3.Ο τρύγος (Allegro)
4.Το πατητήρι (Molto vivace)
ΦΡΑΝΤΣ ΣΟΥΜΠΕΡΤ (1797 – 1828)
Συμφωνία αρ.8 σε σι ελάσσονα, D. 759 «Ημιτελής»
1.Allegro moderato
2.Andante con moto
ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΑΝ ΜΠΕΤΟΒΕΝ (1770 – 1827)
Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ.4 σε σολ μείζονα, έργο 58
1.Allegro moderato
2.Andante con moto
3.Rondo. Vivace
Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια, πιάνο
Στέφανος Τσιαλής, μουσική διεύθυνση
Τιμές εισιτηρίων:
45€, 32€, 22€, 12€ και 7€ (εκπτωτικό)
Πληροφορίες:
Κρατική Ορχήστρα Αθηνών
Τ. 210 7257601-3
www.koa.gr
Αγορά εισιτηρίων:
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Τ. 210 7282333
ΠΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
ΜΙΝΙ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΤΣΙΑΛΗ
Ποια η μεγαλύτερη πρόκληση που καλείστε να αντιμετωπίσετε κατά τη διεύθυνση των απαιτητικών έργων της συναυλίας «Παλιές και νέες Αξίες»;
Έργα που έχουν παιχτεί εκατοντάδες φορές, οφείλουμε να τα ερμηνεύσουμε σαν να ακούγονται για πρώτη φορά. Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση.
Με ποιο σκεπτικό επιλέξατε τα συγκεκριμένα έργα; Τι ενώνει και τι διακρίνει τα κλασικά και τα σύγχρονα έργα που θα ερμηνευτούν;
Συνδετικό κρίκο των έργων αποτελεί η «Ημιτελής» Συμφωνία του Φ. Σούμπερτ, αφενός μεν γιατί ήταν ο σύγχρονος του Λ.Β. Μπετόβεν, αφετέρου δε συνδέονται και με το Ν. Σκαλκώτα καθώς ήταν όλοι τους παραγνωρισμένοι συνθέτες
Πώς νοιώθετε διευθύνοντας το συγκινησιακά φορτισμένο έργο «Τέσσερις Εικόνες για Ορχήστρα», του Σκαλκώτα; Έργο που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1949 από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, εκλεκτό μέλος της οποίας υπήρξε και ο ίδιος
Ως Έλλην νιώθω συγκίνηση, καθώς μέσα από το έργο περιγράφεται η ζωή του Έλληνα στη στεργιά σε αντιπαράθεση με το άλλο μεγάλο Συμφωνικό του έργο, τη «Θάλασσα», που παρουσιάζει τη ζωή στη θάλασσα.
Ένα σχόλιο για την σύμπραξη με τη Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια. Πόσο σημαντικός είναι ο διάλογος των μουσικών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών με διεθνώς καταξιωμένους σολίστες;
Είναι εξαιρετικά σημαντικό για κάθε μουσικό, εντός και εκτός συνόρων, να συνεργάζεται με παγκοσμίου επιπέδου καλλιτέχνες, καθώς αποτελεί πάντοτε κίνητρο και πηγή έμπνευσης.
