Πέμπτη 10 Μαρτ
ίου 2016 – Πέμπτη 2 Ιουνίου 2016
από την ιστοσελίδα io21.net και τη Βιβλιοθήκη Ανθός του Φουγάρου
Η ιστοσελίδα io21.net και η Βιβλιοθήκη Ανθός του Φουγάρου διοργανώνουν σεμινάρια ανθρωπιστικών σπουδών και θεωρίας πολιτισμού με επιστημονικά κείμενα από τους χώρους της ψυχανάλυσης, της κοινωνιολογίας, των πολιτισμικών σπουδών και της ανθρωπολογίας.
Με τη χρήση έντυπου υλικού, διαδικτύου και της ειδικά προσαρμοσμένης για τον σκοπό του σεμιναρίου, ιστοσελίδας io21.net, οι διδάσκοντες θα παρουσιάζουν, μαζί με τις ομάδες εργασίας, προεπιλεγμένα κείμενα. Τα κείμενα αυτά θα προσεγγίζονται με τη βοήθεια λεξικολογικών αναφορών, προκειμένου οι συμμετέχοντες να εξοικειωθούν με τις θεωρητικές διατυπώσεις των κοινωνικών επιστημών.
Εισηγητές: Χαρίκλεια Δουσεμετζή, Καλλιόπη Καλποδήμου, Γιώργος Κόνδης, Κώστας Σκαρπίδης
Δόμηση του Σεμιναρίου
Α. Οι συμμετέχοντες στα σεμινάρια θα συναντιούνται κάθε δεκαπέντε ημέρες με σκοπό να επεξεργαστούν και να συζητήσουν επιστημονικά κείμενα από τους χώρους της ψυχανάλυσης, της κοινωνιολογίας, της κοινωνικής ανθρωπολογίας των πολιτισμικών σπουδών και της φιλοσοφίας.
Β. Τα κείμενα θα επιλεγούν με διαδικασίες που θα αποφασιστούν από τους διοργανωτές του σεμιναρίου αλλά και από τους συμμετέχοντες – ανάλογα με τις προτεραιότητες και τις δυνατότητες. (work in progress – interactive – Intersubjektiv). Μπορούμε να στηριχθούμε σε σύντομα κείμενα που έχουμε στην διάθεση μας, όπως για παράδειγμα σε επιστημονικές δημοσιεύσεις που βρίσκουμε σε περιοδικά. (Από τους γνωστικούς τομείς που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο). Εύλογο και αυτονόητο είναι πως θα είμαστε σε θέση να ανατρέξουμε σε πηγές από το διαδίκτυο.
Γ. Ο τρόπος εργασίας – όπως προκύπτει από τα παραπάνω – εκ των πραγμάτων θα προσομοιάζει με τις μεθόδους εργασίας του πανεπιστημιακού θεσμού. Ο εισηγητής ή οι εισηγητές (ομάδες εργασίας) θα παρουσιάζουν το κείμενο που επέλεξαν στους συμμετέχοντες ακροατές, οι οποίοι θα έχουν εκ των προτέρων (ανάλογα με τις δυνατότητες) πρόσβαση στην προς συζήτηση θεματική ενότητα ή ακόμα καλύτερα – όταν αυτό είναι εφικτό – το ίδιο το κείμενο που θα παρουσιαστεί από τον εισηγητή ή τους εισηγητές.
Δ. Τέτοιου είδους επεξεργασίες είναι σε θέση να στηρίξουν μία δυναμική συνεργασίας εντός της ομάδας. Η συνεργασία αυτή μπορεί να διευκολύνει τους συμμετέχοντες να προχωρήσουν – σε ένα δεύτερο διακριτό επίπεδο – στην συγγραφή κειμένων τα οποία θα αποδεσμεύονται από το πνεύμα και την δομή του επιστημονικού θεωρητικού λόγου, δίνοντας έτσι την δυνατότητα για την παραγωγή κειμένων λογοτεχνικού χαρακτήρα, τα οποία θα μπορέσουν ανάλογα με την επιθυμία των συγγραφέων τους να διαβαστούν στους συνεργάτες. Θα μας δοθεί η δυνατότητα να γράψουμε τι μας προκάλεσε προσωπικά στον καθένα η ενασχόληση με το συγκεκριμένο επιστημονικό κείμενο. Σαν ένα είδος μετά-αφήγησης, η οποία προέκυψε αφότου ήρθαμε αντιμέτωποι από κοινού με τις ιδέες του συγγραφέα που μελετήσαμε.
Τι μας οδήγησε στην ιδέα να προσκαλέσουμε κάποιους ανθρώπους στο Φουγάρο με σκοπό την πραγματοποίηση ενός σεμιναρίου στηριγμένο και προσανατολισμένο στις κοινωνικές επιστήμες;
Η σκέψη πως η συνεργασία που προτείνουμε είναι εφικτή ακριβώς επειδή υπάρχει ένας τόπος, μια βιβλιοθήκη που μπορεί να πλαισιώσει ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και να φιλοξενήσει τις ανησυχίες τους προσφέροντας έναν χώρο αναζήτησης νοήματος. Η διάθεση υπέρβασης μιας απομόνωσης που εντάθηκε δραματικά τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της κατάρρευση της χώρας που γεννηθήκαμε. Μιας κρίσης βέβαια που μάλλον ξεπερνά τα όρια αυτής της πατρίδας. Που αφορά τους αξιακούς προσανατολισμούς και τις συνολικές κατηγορίες με τις οποίες σκεφτόμαστε τον κόσμο.Η βασική οργανωτική αρχή συνδέεται με την έννοια του δικτύου, το οποίο συγκροτεί την κοινότητα των θεωρητικών ενδιαφερόντων.
Σκεφτόμαστε την ιδέα του Vilem Flusser πως: «Όσο πιο κοντά μου είναι κάποιος, τοπικά, χρονικά αλλά και θεματικά, τόσο μεγαλύτερη ευθύνη έχω εγώ γι αυτόν κι αυτός για μένα».
Απαντάμε όσο αυτό είναι δυνατό σε ένα κλίμα γενικευμένης καχυποψίας, υπό το κράτος της απειλής που κατασκευάζουν ιστορικές δυνάμεις, τις οποίες αδυνατούμε να ταυτοποιήσουμε. Αυτό που καταστρέφει τις ζωές μας είναι απρόσωπο, σκοτεινό, φαντασιακό και πραγματικό ταυτόχρονα. Μια επιβεβλημένη σιωπή. Που μας μετατρέπει σε συνενόχους ενάντια στους εαυτούς μας πρωτίστως.
«Εκπίπτουμε σε προ-πολιτικές καταστάσεις. Προκύπτουν εθνικά κράτη, ξαναεμφανίζονται θρησκευτικά κινήματα, γεννιέται εχθρότητα για τους ξένους και οι συνακόλουθες αγριότητες εναντίον τους. Φαίνεται σαν να επαναλαμβάνεται η ιστορία, σαν να επιστρέφουμε πίσω, στην αρχή του εικοστού αιώνα, ή ακόμα στο τέλος του δέκατου ένατου». (Vilem Flusser)
Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, θα επιχειρήσουμε να μελετήσουμε τις – συνήθως συγκρουσιακές – διαδικασίες μέσα από τις οποίες οικοδομείται η προσωπικότητα, ο ψυχισμός μας, η θηλυκότητα, η αρρενωπότητα – μέσα από τις σχέσεις με τους γονείς αρχικά και την κοινωνία στη συνέχεια.
Θα συζητήσουμε για τις συγκρούσεις και τις αντιφάσεις με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι όταν μελετάμε τις μείζονες κοινωνικές φαντασιακές σημασίες δηλαδή τις ασυνείδητες εικόνες και παραστάσεις που μοιράζεται ένας πληθυσμός μέσα από την βία των ταυτίσεων που του επιβάλλει η αναπαραγωγή του μέσα από τον θεσμό, κυρίως της οικογένειας. Θα αναζητήσουμε τους μηχανισμούς της λογοκρισίας και της αυτολογοκρισίας που επιβάλλεται στη σκέψη κατά την διαδικασία της κοινωνικοποίησης μέσα από τα καταναγκαστικά κι εκβιαστικά για τα παιδιά παθολογικά διλλήματα, τα οποία απορρέουν από το γονικό ασυνείδητο. Σχετικά με αυτό το ζήτημα μπορούμε να προχωρήσουμε την εμβάθυνση μας στηριζόμενοι σε θεωρητικές επεξεργασίες με κύριο ερευνητικό αντικείμενο την διαγενεακή ή διαγενεαλογική μεταβίβαση του τραύματος. (Transgenerationell transfer of trauma – Intergenerationalityy).
Η γραφή μας βοηθά να σκεφτούμε και η σκέψη μας βοηθά να γράψουμε. Οι λέξεις αποτελούν συχνά το ίδιο το υλικό των συμπτωμάτων, το υφάδι της ζωής και της οδύνης των ανθρώπινων όντων. Άλλωστε, «ένα σύμπτωμα μπορεί να είναι μια λέξη παγιδευμένη στο σώμα». (The mind is inherently embodied). Η ψυχή είναι συμφυώς ενσαρκωμένη…
Μπαίνοντας σε διαφορετικές θέσεις μέσω της ανάγνωσης και της γραφής μπορεί κανείς να πλησιάσει τα κρυμμένα νοήματα ανάμεσα στις γραμμές, να αναγνωρίσει τη γλώσσα των λέξεων, μοναδική για την καθεμιά και τον καθένα, όπως και η επιθυμία, ώστε αυτές να γίνουν αντικείμενα σκέψης. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην απρόβλεπτη αλληλεπίδραση των μελών μιας ομάδας «αβέβαιων» συγγραφέων καθώς και η συνέχιση της διανοητικής και ψυχικής εργασίας σε βάθος χρόνου. Αν κάποιος δεν μπορεί να εκπλαγεί από τον εαυτό του…
io21.net IO21 Facebook Page
Το οργανωτικό ζήτημα αυτού του σεμιναρίου διαλέξαμε να το επιλύσουμε μέσα από την δημιουργία μιας ιστοσελίδας, η οποία θα είναι σε θέση να αποτελεί σημείο αναφοράς – ένα μοντέλο επιστημονικής συγκρότησης τόσο σε μεθοδολογικά ζητήματα όσο και στους τρόπους παρουσίασης των θεμάτων που επιλέξαμε. Η σελίδα αυτή κατασκευάζει η ίδια τις προδιαγραφές της εν εξελίξει (work in progress) αναδεικνύοντας τα ενδιαφέροντα, καθώς και τις θεωρητικές και αισθητικές προτιμήσεις αυτών που την σχεδίασαν. Είναι ένα παιδαγωγικό εργαλείο που φιλοδοξεί να λαμβάνει υπόψη του αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης κι επιδιώκει ταυτόχρονα να επικοινωνεί ό,τι θεωρούμε πιο ζωντανό από τις επιστήμες του ανθρώπου. Στο βαθμό του εφικτού ως συντελεστές της, επιδιώκουμε εικονογράφηση επιστημονικού κειμένου και παρουσίαση κειμένων που παρουσιάζονται πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα.
Η ομάδα διοργάνωσης: Χαρά Δουσεμετζή, Καλλιόπη Καλποδήμου, Κόνδης Γιώργος, Σκαρπίδης Κώστας
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
Ο πρώτος κύκλος των σεμιναρίων θα έχει διάρκεια τρεις μήνες και θα πραγματοποιείται κάθε δεύτερη Πέμπτη στις 8:00μμ στη Βιβλιοθήκη Ανθός.
Συναντήσεις: Πέμπτη 7&21 Απριλίου, Πέμπτη 5&19 Μαΐου, Τρίτη 2 Ιουνίου
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ:
6 Ευρώ ανά συνάντηση για τον πρώτο κύκλο
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ – ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: 2752047380
info@fougaro-library.gr
