Του Γιώργου Βέη «Να βιώνω τη συγκλονιστική στιγμή που ένα κοντινό πλάνο θα έχει τη δύναμη ακόμη και να σου αλλάξει τη ζωή».Viggo Mortensen Το παιχνίδι των αντικατοπτρισμών της πραγματικότητας, η οποία μάλλον δεν μας ανήκει, πάνω στο πρόσφορο, φιλόξενο πάντα σώμα της υπερπραγματικότητας, που είναι κατ΄ ουσίαν ό,τι έχουμε και δεν έχουμε, συνεχίζεται αδιάπτωτο όλα αυτά τα χρόνια. Γραμμένα από το 1979 έως το 2011, τα εννέα καλομεταφρασμένα διηγήματα της συλλογής τεκμηριώνουν, για μια ακόμη φορά, τόσο την εντυπωσιακή αλκή, όσο και την πολλαπλή αξία της μυθοπλαστικής τέχνης του βετεράνου της αμερικανικής λογοτεχνίας. Ο Ντον ΝτεΛίλλο είναι, ως γνωστόν, ο στοχαστής μεταιχμίων, τα οποία προκαθορίζουν με μεγάλη μάλιστα ακρίβεια το μέλλον μας. Αυτό που γλιστράει στο πάντα ολισθηρό έδαφος των κεκαλυμμένων ψευδών του περιβάλλοντος είναι η θνησιγενής αθωότητά μας. Και στον Άγγελο Εσμεράλδα καταθέτει ό,τι κατ΄ εξοχήν του προσφέρει το κοίλο κάτοπτρο της δημιουργικής του φαντασίας. Αυτής που συλλαμβάνει εντέχνως την ουσία της εξ αντικειμένου πραγματικότητας, προκειμένου να την προσεταιριστεί στη συνέχεια και να την καταστήσει παραπληρωματική της διάσταση. Σε διαρκή μάλιστα βάση. Η μείξη της όποιας αλήθειας και του καθαρά υπερβατικού στοιχείου είναι ομολογουμένως παραγωγική. Το αισθητικό μόρφωμα που προκύπτει παρέχει πολλαπλές αναγνωστικές ηδονές. Η γραφή καθιστά τους αποδέκτες της συνοδούς-σκιές των διηγητικών προσώπων. Η σκηνή του διηγήματος αναβαθμίζεται σε σκηνή του Όλου. Τα πάθη παύουν να είναι αυστηρώς εξατομικευμένα. Καθίστανται -φευ- καθολικά. Oι λέξεις, ευκίνητες και διαλλακτικές στο έπακρο, σηκώνουν μετ΄ ευχαριστήσεως τα όποια εννοιολογικά φορτία, λες κι είναι μαθημένες με τον καιρό να υπηρετούν αγόγγυστα τον Δάσκαλο ΝτεΛίλλο.Ας προσεγγίσω τώρα τη θεματολογική ποικιλία: οι αστροναύτες του δεύτερου αφηγήματος του τόμου, που γράφτηκε το 1983, αρέσκονται στην διερεύνηση των αιτίων και αιτιατών της συλλογικής μας κακοδαιμονίας. Αναλύουν καταστάσεις και γεγονότα, καθώς περιστρέφονται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας κατά τη διάρκεια του τρίτου παγκοσμίου πολέμου. Ο Αρμαγεδδών γι΄ αυτούς δεν χαρακτηρίζεται από ενική υπόσταση, αλλά από θλιβερά πληθυντική. Το Κακό απορρέει εν ολίγοις από γεωμετρική, αμείλικτη δήθεν πρόοδο. Έχουν πάψει όμως να αγωνιούν: ξέρουν ότι κατά βάθος όλα είναι παρελθόν, ένα τίποτα δηλαδή, όπως αυτομάτως θα συμπλήρωνε εν προκειμένω ο Αρθούρος Σοπενχάουερ. Το ύστατο σημαίνον, ήτοι «χρώματα», αποτελεί αναγωγή στο Άλεκτον. Έτσι ανοίγει την πόρτα στη σοφία της σιωπής. Ένα σύμπαν πολιτισμικών δεικτών περιέχεται σε 19 μόνον σελίδες, όπου η οντολογία βαδίζει χεράκι – χεράκι με το κακοφορμισμένο όνειρο του κόσμου. Συγκρατώ: οι λέξεις, ευκίνητες και διαλλακτικές στο έπακρο, σηκώνουν μετ΄ ευχαριστήσεως τα όποια εννοιολογικά φορτία, λες κι είναι μαθημένες με τον καιρό να υπηρετούν αγόγγυστα τον Δάσκαλο ΝτεΛίλλο.
