Τα Αναστενάρια αποτελούν μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και ιδιόμορφες εκδηλώσεις λαϊκής λατρείας προς τιμήν των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Το 1943 με ενέργειες του Άγγελου Τανάγρα πρόεδρου τότε της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, έγινε δημοσίως στη Μαυρολεύκη η τέλεση της πυροβασίας. Πρωτοπορεί έτσι η Μαυρολεύκη στην αναβίωση και στην επιβίωση των Αναστεναρίων.
Η τελετουργία στη Μαυρολεύκη αρχίζει το απόγευμα της 20ης Μαΐου στο «κονάκι» όπου συγκεντρώνονται άντρες και γυναίκες Αναστενάρηδες, υπό τους ήχους της λύρας, της γκάιντας και του νταουλιού ακούγονται αναστενάρικα τραγούδια και οι Αναστενάρηδες υψώνουν δεητικά τα χέρια τους προς τις «Χάρες» και «Παππούδες», έτσι ονομάζουν τις εικόνες των Αγίων, κειμήλια που έφεραν οι πρόσφυγες το 1923 από το Κωστί της Βόρειας Θράκης. Την άλλη μέρα, 21 Μαΐου εορτή των Αγίων, μετά την απόλυση της εκκλησίας γίνεται τελετουργική ζωοθυσία «κουρμπάνι». Το απόγευμα αρχίζει η τέλεση του εθίμου με εκστατικό χορό στο «κονάκι». Βραδιάζοντας ξεκινά ο αναστενάρικος όμιλος με πομπική πορεία, τα όργανα μπροστά, για το χώρο της πυροβασίας.
Μπαίνουν στην αθρακιά με τη δύναμη και την προστασία των Αγίων, κρατώντας εικόνες και αμανέτια, χωρίς να δείχνουν πόνο ή κάποια ενόχληση από την πυρά και την υψηλή θερμοκρασία. Μετά το τέλος της πυροβασίας η πομπή επιστρέφει στο «κονάκι» όπου ακολουθεί ιεροτελεστικό δείπνο για τους αναστενάρηδες και τους επισκέπτες με κρέας από το ζώο που θυσιάστηκε το πρωί για το καλό όλων.
Στης 22 Μαΐου διοργανώνεται μουσικοχορευτική εκδήλωση με τη συμμετοχή του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυρολεύκης και άλλων καλεσμένων συλλόγων από το νομό Δράμας αλλά και από άλλους νομούς. Ο τελετουργικός κύκλος των Αναστεναρίων κλείνει το βράδυ της 23ης Μαΐου με την πυροβασία των αναστενάρηδων και το ιεροτελεστικό δείπνο.
Τα Αναστενάρια, ως δρώμενο προκαλούν δέος, θαυμασμό, ενδιαφέρον γιατί είναι αποτέλεσμα πίστης προς τους αγίους. Κάθε χρόνο προκαλούν το ενδιαφέρων επισκεπτών, ερευνητών Ελλήνων και ξένων. Υπολογίζονται γύρω στους 2.500 με 3.000 επισκέπτες. Τηλεοπτικοί-ραδιοφωνικοί σταθμοί, εφημερίδες του νομού Δράμας, όμορων νομών αλλά και πανελλήνιας εμβέλειας προβάλουν την αναβίωση των Αναστεναρίων, όπως ΕΤ3 με την εκπομπή του κυρίου Νίκου Ασλανίδη «Αληθινά Σενάρια», Alter με την εκπομπή του κυρίου Κώστα Χαρδαβέλα «Οι Πύλες Του Ανεξήγητου».
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μαυρολεύκης, διατηρώντας ακόμη και σήμερα αναλλοίωτη την λαϊκή μας κληρονομιά, έχει να επιδείξει στον επισκέπτη αλλά και στον μόνιμο κάτοικο του χωριού όμορφες τελετουργίες.
Απώτερος στόχος του Συλλόγου είναι η δικτύωση με άλλες χώρες ευρωπαϊκού και βαλκανικού χαρακτήρα και να διασώσει και να διαδώσει στις επερχόμενες γενιές, τις αξίες, τα ήθη – έθιμα του θρακικού ελληνισμού
Περισσότερες πληροφορίες
Κωνσταντίνα Δομούζη (γενική γραμματέας δ.ς. εκπολιτιστικού συλλόγου Μαυρολεύκης).
Εκπολιτιστικός σύλλογος Μαυρολεύκης
Μαυρολεύκη – 66031 Καλαμπάκι e-mail: politistikosmavrolefkis@yahoo.gr
2521093761/ 6939429906
