Οι καλλιτέχνες είναι φυσικό να επηρεάζονται από τις συνθήκες της εποχής τους. Την οικονομική και πολιτική κατάσταση, τα φιλοσοφικά ρεύματα, τα τεχνολογικά επιτεύγματα και βέβαια τις πολεμικές συρράξεις που ανατρέπουν εκ βάθρων τη ζωή των ανθρώπων και δημιουργούν βαθιές πληγές στην κοινωνία. Οι καλλιτέχνες επιστρατεύουν το ταλέντο και την ευαισθησία τους για να καταγράψουν και να ερμηνεύσουν τις καταστάσεις όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά για όλους όσους βιώνουν τις ίδιες εμπειρίες. Συχνά έργα τέχνης γίνονται διαχρονικά σύμβολα μια εποχής ταυτισμένα στη μνήμη της κοινωνίας με σημαντικά ιστορικά γεγονότα.Αυτή υπήρξε η μοίρα των έργων του ζωγράφου Αλέξανδρου Αλεξανδράκη που αφορούν τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και το αλβανικό μέτωπο. Τα έργα του απεικονίζουν με ρεαλισμό τις συνθήκες του πολέμου και παράλληλα αναδεικνύουν με αμεσότητα το πάθος, το θάρρος και τα συναισθήματα των στρατιωτών.Τα έργα του όπως «Αέρα», «Προέλασις», «Μέχρις εσχάτων» κ.α. έχουν ταυτιστεί με τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου αφού έγιναν αφίσες και χρησιμοποιήθηκαν για δεκαετίες στις σχολικές γιορτές.Ο Αλεξανδράκη δε δημιούργησε τα έργα του στηριζόμενοςι σε διηγήσεις και αφηγήσεις αλλά σε προσωπική εμπειρία. Ο ίδιος, μαζί με τα πέντε αδέρφια του, επιστρατεύτηκε το 1940 και πολέμησε στα μέτωπο σαν δεκανέας πυροβολικού. Όσα βίωσε τα αποτύπωσε στις ελαιογραφίες που έμελε να γίνουν οι δημοφιλέστερες και γνωστότερες εικόνες του πολέμου. Το 1968 εκδόθηκε το λεύκωμα «Έτσι πολεμούσαμε» όπου συγκεντρώθηκαν πολλά από τα έργα του.Μετά τον πόλεμο συνεργάστηκε με μεγάλα ιδρύματα του εξωτερικού όπως το Μουσείο Γκουγκενχάιμ και η Βιβλιοθήκη της Γερουσίας των ΗΠΑ.Έργα του φιλοξενούνται στην Εθνική Πινακοθήκη και το Πολεμικό Μουσείο ενώ το Λύκειο Ελληνίδων Βόλου διοργανώνει το επίκαιρο εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Έτσι πολεμήσαμε…” που απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και βασίζεται στα έργα του Άλεξανδράκη.
