Έκθεση “Από το κτήριο στην κοινότητα” – Ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος και το Bauhaus

ΑΠΟ ΤΟ ΚΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ BAUHAUS

 

Εγκαίνια: Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2019, 20:00

Διάρκεια: 10 Οκτωβρίου – 7 Νοεμβρίου 2019

Ωδείον Αθηνών, Ρηγίλλης & Βασ.Γεωργίου Β’ 17-19
Είσοδος ελεύθερη

Επιμέλεια έκθεσης: Λουκάς Μπαρτατίλας

Φωτογραφικό υλικό: https://www.dropbox.com/sh/000etv5syi7akxz/AABWRJvTJueSG6WWqUq0K5Xca?dl=0

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση του Bauhaus, το Ινστιτούτο Goethe, με την υποστήριξη του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εξωτερικών και σε συνεργασία με τα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη και το Ωδείο Αθηνών παρουσιάζουν την έκθεση με τίτλο «Από το κτήριο στην κοινότητα: Ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος και το Bauhaus».

Στην έκθεση παρουσιάζεται ένα μικρό μέρος του πολύτιμου αρχείου του Ιωάννη Δεσποτόπουλου, το οποίο φυλάσσεται στα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη. Σκίτσα, σχέδια, φωτογραφίες, προπλάσματα, κείμενα αλλά και ηχητικά αποσπάσματα, συνθέτουν ένα μικρό φόρο τιμής στο αποτύπωμα του τόσο σημαντικού Έλληνα αρχιτέκτονα στην πόλη της Αθήνας.

Ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος (1903 – 1992) είναι ο μοναδικός Έλληνας αρχιτέκτονας που έζησε για δύο χρόνια στη Βαϊμάρη, την εποχή που λειτουργούσε εκεί η Σχολή του Bauhaus, και ήρθε σε άμεση επαφή με τις αρχές, τη διδασκαλία και τους ανθρώπους της διάσημης αυτής σχολής. Η εμπειρία του Bauhaus και γενικότερα του κλίματος της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης υπήρξε καταλυτική για το μετέπειτα έργο του. Κατανόησε το Bauhaus όχι ως ένα «στυλ», αλλά ως έναν ευρύτερο τρόπο σκέψης και δημιουργίας. Είδε την αρχιτεκτονική και το επάγγελμα του αρχιτέκτονα ως έναν τρόπο επιτέλεσης σκοπών για το κοινωνικό όφελος και ήταν από τους πρώτους Έλληνες αρχιτέκτονες που μίλησαν για την ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική διάσταση της αρχιτεκτονικής.

Η έκθεση θέτει το κτήριο του Ωδείου Αθηνών στο επίκεντρο, παράλληλα όμως παρουσιάζει και πτυχές από τη διαδρομή του Ι. Δεσποτόπουλου, εστιάζοντας στην ανάδειξη της κοινωνικής διάστασης του έργου του. Η κοινότητα αποτέλεσε ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία της λειτουργίας της σχολής του Bauhaus, αλλά και της δομής των οικισμών στην Ελλάδα.

Ο Ι. Δεσποτόπουλος, που γνωρίζει καλά την έννοιά της, θα σχεδιάσει το κτήριο του Ωδείου, επιδιώκοντας αυτό να λειτουργήσει όχι μόνο ως το κτηριακό κέλυφος μιας σχολής αλλά, κυρίως, ως το μέσο σύστασης μιας κοινότητας ανθρώπων, οι οποίοι θα μοιράζονταν δημιουργικά το ενδιαφέρον τους για τη μουσική και τις τέχνες.

Η έκθεση θα συνοδεύεται από παράλληλες εκδηλώσεις (ομιλίες, προβολές, περιηγήσεις στο κτίριο, εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας, παιδαγωγικά εργαστήρια) και από ένα βιβλίο με τα τρία κείμενα του Ι. Δεσποτόπουλου για το Bauhaus.

 

 

Στα εγκαίνια χαιρετισμούς θα απευθύνουν:

Dr. Stefanie Peter, Διευθύντρια Πολιτιστικών Προγραμμάτων του Goethe-Institut Athen και των Ινστιτούτων Goethe της Νοτιοανατολικής Ευρώπης

Ναταλία Μπούρα, Υπεύθυνη Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη

 

Νίκος Τσούχλος, Πρόεδρος Δ.Σ. Ωδείου Αθηνών

Λουκάς Μπαρτατίλας, Επιμελητής της έκθεσης

Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων, θα πραγματοποιηθεί συναυλία στο αμφιθέατρο του Πολυχώρου από το τμήμα Τζαζ του Ωδείου Αθηνών με τους:

Ραφαήλ Μελετέα

Γιάννη Καραδήμα

Νικηφόρο Μπουρνουσούζη

Η έκθεση θα συνοδεύεται από παράλληλες εκδηλώσεις (ομιλίες, προβολές, περιηγήσεις στο κτίριο, εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας, παιδαγωγικά εργαστήρια) και από ένα βιβλίο με τα τρία κείμενα του Ι. Δεσποτόπουλου για το Bauhaus.

 

 

Ώρες Λειτουργίας:

Τετάρτες:       16:00 – 20:00
Πέμπτες:       16:00 – 20:00
Παρασκευές: 16:00 – 20:00
Σάββατα:       10:00 – 20:00
Κυριακές:       11:00 – 14:00

 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Οι παράλληλες εκδηλώσεις σκοπό έχουν να εμπλουτίσουν το περιεχόμενο της έκθεσης και να προσφέρουν ένα πλαίσιο διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων όσον αφορά την ευρύτερη θεματική της έκθεσης, δηλαδή την εξέλιξη της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και τη σημερινή μας αντίληψη για το Bauhaus.

 

Ξενάγηση στην έκθεση από τον επιμελητή

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, 17:00 (ξενάγηση στα ελληνικά)

Σάββατο 12 Οκτωβρίου, 11:00 (ξενάγηση στα αγγλικά) & 16:00 (ξενάγηση στα ελληνικά)

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, 17:00 (ξενάγηση στα ελληνικά)

Σάββατο 19 Οκτωβρίου, 16:00 (ξενάγηση στα ελληνικά)

Κυριακή 20 Οκτωβρίου, 11:00 (ξενάγηση στα γερμανικά)

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019, ώρα 20:00

Χώρος: Πολυχώρος Ω2 Ωδείου Αθηνών

 

Προβολή Ντοκιμαντέρ – Συζήτηση

«Ιωάννης Δεσποτόπουλος: Το μυστικό αξίωμα» (28΄)

 Γλώσσα προβολής και εκδήλωσης: ελληνικά

Μετά το τέλος της προβολής θα ακολουθήσει συζήτηση με τους:

  • Μάρω Αδάμη, Ομότιμη Καθηγήτρια του ΕΜΠ και Ιδρυτικό μέλος των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη
  • Γιώργο Τζιρτζιλάκη, επιστημονικό υπεύθυνο του ντοκιμαντέρ και Καθηγητή στο τμήμα Αρχιτεκτονικής του Παν/μίου Θεσσαλίας

Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ «Ιωάννης Δεσποτόπουλος: Το μυστικό αξίωμα»
Από την εκπομπή «Πορτρέτα και διαδρομές Ελλήνων αρχιτεκτόνων», παραγωγής ΕΡΤ
Το ντοκιμαντέρ θέτει ως στόχο την ανάδειξη της πολυδιάστατης φυσιογνωμίας του αρχιτέκτονα που παραμένει εν πολλοίς άγνωστη. Για το έργο του μιλά η ερευνήτρια του αρχείου του, καθηγήτρια Mάρω Καρδαμίτση-Αδάμη. Πτυχές του έργου και των αναζητήσεών του φωτίζονται επίσης μέσω ηχητικών αποσπασμάτων από μια ανέκδοτη συνομιλία που είχε ο αρχιτέκτονας το 1988 με τους Γιώργο Σημαιοφορίδη και Γιώργο Τζιρτζιλάκη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μελέτη του για το Πνευματικό Κέντρο Αθηνών, ένα τολμηρό δημόσιο πολεοδομικό πρόγραμμα, και ειδικότερα στο Ωδείο Αθηνών, το μοναδικό υλοποιημένο –αν και σε ημιτελή μορφή– τμήμα αυτής της μελέτης. Αποσπάσματα από σπουδές διαφορετικών μουσικών οργάνων, εκτελεσμένες από μαθητές του Ωδείου, χρησιμοποιούνται αντιστικτικά ως αφηγηματικός τρόπος ανάγνωσης του «μυστικιστικού ρασιοναλισμού», που χαρακτηρίζει εν γένει το έργο του Ι. Δεσποτόπουλου.

Πηγή προέλευσης αρχειακού οπτικοακουστικού υλικού: ΑΡΧΕΙΟ Ε.Ρ.Τ. ΑΕΕπιμέλεια Σειράς ‒ Επιστημονικός Σύμβουλος: Γιώργος Τζιρτζιλάκης

Σενάριο ‒ Σκηνοθεσία: Σπύρος Παπαδόπουλος

Διευθυντής Φωτογραφίας: Παναγιώτης Τσάγκας

Ήχος: Φάνης Καραγιώργος

Μοντάζ: Γιάννης Νταρίδης

Διεύθυνση Παραγωγής: Giuseppe Χατζόπουλος

Επεξεργασία Εικόνας και Ήχου: Cinergon

Παραγωγή: Νίκος Ταμιωλάκης για την ΕΡΤ

(πηγή: www.spirospapadopoulos.net/gr/Despotopoulos)

 

12 Οκτωβρίου – 7 Νοεμβρίου 2019

Χώρος: Πολυχώρος Ω2 Ωδείου Αθηνών

 

Virtual Reality εμπειρία:

Επίσκεψη στο όραμα του Ι. Δεσποτόπουλου

Στο πλαίσιο της έκθεσης, οι Sane Industries σε συνεργασία με τους Cadu Architects παρουσιάζουν την εφαρμογή εικονικής πραγματικότητας «Επίσκεψη στο όραμα του Ι. Δεσποτόπουλου». Πώς είναι να μπαίνεις σε μια αίθουσα διδασκαλίας του Ωδείου Αθηνών; Τι βλέπεις και τι ακούς στο διάδρομο και πώς αλλάζουν όλα όταν μπεις στην αίθουσα; Τι θα έβλεπες από το παράθυρο αν είχε ολοκληρωθεί το Πνευματικό Κέντρο; Μέσω της εικονικής διαδραστικής περιήγησης ο επισκέπτης θα ανακαλύψει σημεία ειδικού ενδιαφέροντος, σχεδιαστικές αρχές, κατασκευαστικές λεπτομέρειες και επιρροές του αρχιτέκτονα στο έργο του Ωδείου. Σε αντιπαραβολή με το υλοποιημένο Ωδείο, ο επισκέπτης θα έρθει σε επαφή και με το μη υλοποιημένο Πνευματικό Κέντρο. Ο δημόσιος χώρος, τα κτήρια, η κλίμακα και η σχέση με την πόλη είναι μερικές από τις πτυχές της πρότασης που θα μπορέσει να βιώσει ο επισκέπτης.

 

Ημέρες και ώρες προβολών (απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής):

Σάββατο 12 Οκτωβρίου, 11:00-14:00

Κυριακή 13 Οκτωβρίου, 11:00-14:00

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, 18:00-20:00

Σάββατο 19 Οκτωβρίου, 15:00-18:00

Κυριακή 20 Οκτωβρίου, 11:00-14:00

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου, 18:00-20:00

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου, 15:00-18:00

 

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019, 17:00

Χώρος: Πολυχώρος Ω2 Ωδείου Αθηνών

 

Προβολή ντοκιμαντέρ Παρουσιάσεις Συζήτηση

Η εξέλιξη της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα: Από το συνέδριο του CIAM του 1933 στην Αθήνα έως την αρχιτεκτονική της δεκαετίας του 1960

Γλώσσα εκδήλωσης: ελληνικά

Η εκδήλωση επιχειρεί να ανιχνεύσει την εξέλιξη της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα, από τη δεκαετία του ’30 και το ορόσημο της πραγματοποίησης του Διεθνούς Συνεδρίου της Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής (CIAM) στην Αθήνα το 1933 έως την δεκαετία του 1960, την εποχή της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης και της έντονης αστικοποίησης της Αθήνας με την παραγωγή σημαντικών αρχιτεκτονικών έργων ανά τη χώρα, ανάμεσά τους και του Ωδείου Αθηνών.

Η εκδήλωση θα ξεκινήσει με την προβολή του ιστορικού βίντεο της καταγραφής του συνεδρίου, διάρκειας 29΄, από τον συμμετέχοντα στο CIAM της Αθήνας και πρώην Δάσκαλο στο Bauhaus, Lázló Moholy-Nagy. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν εισηγήσεις για το παραπάνω θέμα από τους:

  • Λίνα Δήμα, αρχιτέκτονα και διδάκτορα Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής (ΕΜΠ)
  • Παναγιώτη Τουρνικιώτη, Καθηγητή Ιστορίας και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ
  • Νίκο Βατόπουλο, συγγραφέα και δημοσιογράφο της εφημερίδας «Καθημερινή»

Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.

 

Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2019, ώρα 18:00

Χώρος: Πολυχώρος Ω2 Ωδείου Αθηνών

 

Ξενάγηση – Παρουσιάσεις – Συζήτηση

Με έναυσμα το Ωδείο: Η σημασία των έργων μοντέρνας αρχιτεκτονικής για την Αθήνα

Γλώσσα εκδήλωσης: ελληνικά και γερμανικά με ταυτόχρονη μετάφραση στα αγγλικά

Η εκδήλωση επιχειρεί να ανιχνεύσει «με έναυσμα το Ωδείο» τη σημασία της προστασίας κτιρίων της μοντέρνας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του 20ού αιώνα.

Η αρχή θα γίνει με μία ξενάγηση στους χώρους του Ωδείου Αθηνών για το κοινό, από τον:

  • Τηλέμαχο Ανδριανόπουλο, αρχιτέκτονα και Επίκουρο Καθηγητή ΕΜΠ

Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν εισηγήσεις πάνω στο θέμα από τους:

  • Simone Bogner, υπεύθυνη του ακαδημαϊκού προγράμματος «Identität und Erbe» (Ταυτότητα και Κληρονομιά), TU-Berlin και Bauhaus-Universität Weimar
  • Ανδρέα Γιακουμακάτο, Καθηγητή Αρχιτεκτονικής στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών
  • Στυλιανή Λεφάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019,

Χώρος: Αίθουσα «Άρης Γαρουφαλής», 1ος όροφος Ωδείου Αθηνών

 

Συναυλία

Συναυλία του Συνόλου Φεστιβάλ Ιονίων: «Μουσική της εποχής του Bauhaus»

Παρόλο που στο ίδιο το Bauhaus η μουσική δεν διδασκόταν παρά περιφερειακά,

τόσο το ίδιο το ίδρυμα με τα φεστιβάλ που διοργάνωνε όσο και, ιδίως, οι καθηγητές

του εμπλέκονταν σε μία άμεση και ευρεία αλληλεπίδραση με τη σύγχρονη

μουσική και τις αναζητήσεις της. Είναι, για παράδειγμα, γνωστή η σχέση και ο θεωρητικός διάλογος του Wassily Kandinsky με τον Arnold Schoenberg την κρίσιμη περίοδο της διαμόρφωσης της αφαίρεσης και της ατονικότητας. Παράλληλα υπάρχει η γόνιμη επίδραση της σκέψης και του έργου του Josef Matthias Hauer, ενός από τους πρώτους θεωρητικούς του δωδεκαφθογγισμού, στη θεωρία των χρωμάτων του Johannes Itten. Οι συνεργασίες του Oskar Schlemmer με τον Paul Hindemith συνέβαλαν στη δημιουργία νέων επιδραστικών μορφών μουσικού θεάτρου ριζοσπαστικοποιώντας την τεχνική και την αισθητική της παράστασης.

Στα φεστιβάλ του Bauhaus συμμετείχαν διεθνείς φυσιογνωμίες της μουσικής

πρωτοπορίας και αναδείχθηκαν διαφορετικές πτυχές της δημιουργίας: η

ατονικότητα, οι διάφορες σχολές του δωδεκαφθογγισμού, οι διάφοροι

νεοκλασικισμοί, ο εξπρεσιονισμός, το dada κ.ά.

Στη συναυλία αυτή παρουσιάζονται έργα συνθετών που συνδέονται με το Bauhaus

ή παρουσιάστηκαν στα φεστιβάλ του.

 

Θα ακολουθήσει ξεχωριστό δελτίο τύπου για ολόκληρο το παράλληλο πρόγραμμα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ & ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:

Ινστιτούτο Γκαίτε                                                           Μουσείο Μπενάκη

Γραφείο Τύπου & Επικοινωνίας                                      Γραφείο Τύπου

Βίκυ Τραχανή                                                                Αθηνά Ησαΐα

Τηλ.: 210 3661043                                                         Τηλ.: 212 6875272

www.goethe.de/athen                                                    www.benaki.org

 

 

ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΠΕΝΑΚΗ

You may also like...